Ułatwieniem dla pracodawców ma być zniesienie (w kilku przypadkach) wymogu kierowania na wstępne badania lekarskie przed dopuszczeniem nowego pracownika do pracy. Możliwość taką będzie miał ten pracodawca, któremu nowo zatrudniany pracownik przedstawi aktualne orzeczenie lekarskie z poprzedniego miejsca zatrudnienia, stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy. Warunkiem odstąpienia od kierowania na wstępne badania lekarskie jest stwierdzenie (przez pracodawcę), że stare warunki pracy (na które było wystawiane dotychczasowe orzeczenie) odpowiadają warunkom, jakie występują na nowym stanowisku. Aby było to możliwe trzeba będzie porównać warunki pracy w nowym miejscu z tymi występującymi w poprzedniej firmie.
Zacytujmy nowe brzmienie artykułu 229 Kodeksu pracy: § 1. Wstępnym badaniom lekarskim, z zastrzeżeniem § 11, podlegają:
Pkt 1) osoby przyjmowane do pracy,
Pkt 2) pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.
§ 11. Wstępnym badaniom lekarskim nie podlegają osoby:
Pkt 1) przyjmowane ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą,
Pkt 2) przyjmowane do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli przedstawią pracodawcy aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie, a pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.
§ 12. Przepis § 11 pkt 2 stosuje się odpowiednio w przypadku przyjmowania do pracy osoby pozostającej jednocześnie w stosunku pracy z innym pracodawcą.
(Jak widać po § 1, dodano § 11 i § 12).
Przypominamy, że dotychczas ze zwolnienia z badań wstępnych korzystają osoby przyjmowane ponownie do pracy u danego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę z tym pracodawcą.
Proponowana zmiana wzbudza liczne kontrowersje, ponieważ w dotychczasowym stanie prawa badania przeprowadza lekarz medycyny pracy, sprawujący opiekę nad pracownikami danego zakładu na podstawie odpowiedniej umowy z pracodawcą. Co więcej, badania wstępne przeprowadzane są przy uwzględnieniu warunków pracy i ryzyka występującego na konkretnym stanowisku, które lekarz taki powinien znać. Jak też kompetentnie porównać warunki pracy na nowym i poprzednim stanowisku pracy, jeśli poprzedni pracodawca nie ma nawet obowiązku udostępniania kopii skierowania na badania wstępne (przypominamy, że dokument ten stanowi część dokumentacji pracowniczej, którą należy przechowywać przez 50 lat)?
Zmiana Kodeksu pracy w zakresie art. 229 wymaga także nowelizacji rozporządzenia MZiOS z 30.5.1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. Nr 69, poz. 332, ze zm.).
