W Dzienniku Ustaw RP w dniu 16 kwietnia br. została opublikowana ustawa z 4.4.2025 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2025 r. poz. 497). Ustawa ta wprowadza zmiany w odrębnych aktach prawnych, tj.:
1) w ustawie Ordynacja podatkowa (dalej: OrdPU),
2) w ustawie o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (dalej: DyscypFinPubU).
Zmiany w OrdPU polegają m.in. na dodaniu nowego przepisu, tj. art. 78 § 3 pkt 3a OrdPU o treści: „Oprocentowanie przysługuje: 3a) w przypadkach przewidzianych w art. 77 § 1 pkt 4 i 4a – od dnia powstania nadpłaty”.
Podany przepis nawiązuje do art. 77 § 1 pkt 4 i 4a OrdPU, które stanowią:
„§ 1. Nadpłata podlega zwrotowi w terminie:
4) 30 dni od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w art. 74 [wniosek o nadpłatę która powstała w wyniku orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego lub orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej]
4a) 30 dni od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego lub publikacji sentencji orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub od dnia, w którym uchylono lub zmieniono w całości lub w części akt normatywny, jeżeli wniosek, o którym mowa w art. 74, został złożony przed terminem wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego lub publikacji sentencji orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej”.
Dodanie nowego przepisu oznacza korzystną zmianę oprocentowania nadpłat dla podatników, bowiem odsetki od zwrotu podatku – gdy to wynika z korzystnego dla podatnika orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i TK – będą naliczane już od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu. Przed wprowadzeniem tego rozwiązania obowiązywał inny mniej korzystny przepis, który uzależniał liczenie odsetek od złożenia wniosku w określonym odgórnie terminie, który jednak został uchylony.
Natomiast zmiany w DyscypFinPubU polegają ogólnie rzecz ujmując na zmianie mechanizmu awizowania pism. Z punktu widzenia obwinionych (m.in. pracowników urzędów czy jednostek organizacyjnych gminy) to zmiany korzystne, bo wydłużono dla nich czas odbioru na przesyłkę. Dopiero, gdy tego nie zrobią, pismo pozostawiane jest dopiero w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia. Warto przypomnieć, że chodzi o pisma kierowane przez:
1) rzecznika dyscypliny finansów publicznych (pełni funkcję oskarżyciela)
2) regionalne komisje orzekające w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych (pełni funkcję orzekającą – wydaje orzeczenia).
Wskazane podmioty dokonują doręczeń różnego rodzaju pism w toku postępowania, np. wezwania, zawiadomienia, zarządzenia, postanowienia lub orzeczenia.
Nowelizacja powoduje zmiana brzmienia art. 186 DyscypFinPubU (reguluje tzw. doręczenie zastępcze), który będzie posiadał treść następującą:
„1. W razie niemożności doręczenia pisma w sposób określony w art. 180 ust. 1 lub art. 184 operator pocztowy w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe przechowuje pismo przez okres 14 dni w swojej placówce pocztowej.
2. Zawiadomienie o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru w terminie 7 dni, licząc od dnia pozostawienia zawiadomienia w placówce pocztowej, umieszcza się w oddawczej skrzynce pocztowej albo, gdy nie jest to możliwe, na drzwiach mieszkania adresata, jego biura lub innego pomieszczenia, w którym adresat wykonuje swoje czynności zawodowe, albo w widocznym miejscu przy wejściu na posesję adresata.
3. W przypadku niepodjęcia pisma w terminie, o którym mowa w ust. 2, pozostawia się powtórne zawiadomienie o możliwości odbioru pisma w terminie nie dłuższym niż 14 dni od daty pierwszego zawiadomienia.
4. W przypadku niepodjęcia pisma w terminie, o którym mowa w ust. 3, doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu, o którym mowa w ust. 1, a pismo pozostawia się w aktach sprawy”.