Ustawa wprowadza nowatorskie zasady postępowania w sprawach związanych z rozpatrywaniem roszczeń wynikających z dekretu z 26.10.1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy (t.j. Dz.U. z 1945 Nr 50, poz. 279 ze zm.; dalej: dekret warszawski).

Ustawa wprowadza szereg zmian w ustawie z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 1774 ze zm.; dalej: GospNierU):

1) nowy art. 111a ust. 1 GospNierU stanowiący, iż Skarbowi Państwa lub m. st. Warszawa przysługuje prawo pierwokupu w przypadku sprzedaży praw i roszczeń określonych w dekrecie warszawskim o ile sprzedaż nie następuje na rzecz osób bliskich dla sprzedjącego lub między osobami prawnymi tego samego kościoła lub związku wyznaniowego ;

2) zmianę w art. 214 ust. 1 GospNierU, zgodnie z którym wnioskodawcom, którzy zgłosili wnioski o oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste w związku z roszczeniami wynikającymi z dekretu warszawskiego, może zostać zwrócona nieruchomość stanowiąca ich dawną własność;

3) dodany art. 214a GospNierU, określający przesłanki odmowy ustanowienia prawa użytkowania wieczystego na rzecz poprzedniego właściciela gruntu;

4) dodany art. 214b GospNierU, dający możliwość umorzenia postępowania w sprawach dotyczących rozpatrzenia wniosków złożonych w trybie dekretu warszawskiego, jeżeli nie jest możliwe ustalenie stron postępowania lub ich adresów.

Nowelizacja wprowadza również zmianę ustawy z 25.2.1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2015 r., poz. 2082 ze zm.) polegającą na wprowadzeniu w art. 184 paragrafu 3 – wyłączającego możliwość ustanowienia kuratora dla ochrony praw osoby, która z powodu nieobecności nie może prowadzić swoich spraw, jeżeli istnieją przesłanki uznania tej osoby za zmarłą.

Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

Ważne
Trybunał Konstytucyjny uznał, iż art. 214a i art. 214b GospNierU, nie narusza praw majątkowych wnioskodawców dekretowych ani ich następców prawnych oraz nie narusza zasady zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa (wyr. TK z 19.7.2016 r., Kp 3/15, M.P. z 16.8.2016 r., poz. 794).