30 lipca br. w Dzienniku Ustaw (poz. 1390) opublikowano rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z 27.7.2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Wskazane rozporządzenie weszło w życie 31 lipca br., a zastąpiło obowiązujące przez ponad 20 lat rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29.3.2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 393 ze zm.).

Wejście w życie wskazanego rozporządzenia wiąże się z wieloma zmianami przepisów, co zasadniczo będzie dotyczyć zadań starostów, którzy prowadzą ewidencję gruntów i budynków. Z porównania obu ww. rozporządzeń wynika, że nowe rozporządzenie nie jest tak obszerne, jak dotąd obowiązujące, co wydaje się trafną koncepcją legislacyjną. Jednak nie tylko ten aspekt jest korzystny, wprowadzono bowiem  również wiele zmian istotnych z praktycznego punktu widzenia i samej konstrukcji ewidencji.

I tak, rozporządzenie tworzy warunki do sprawnego funkcjonowania ewidencji gruntów i budynków, w szczególności jej aktualizacji i udostępniania informacji w niej zawartych z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, w tym usług sieciowych.  Dotąd zakres informacyjny ewidencji był zbyt obszerny, co negatywnie wpływało na możliwość jej sprawnej aktualizacji.  Z konkretnych rozwiązań można wskazać, że nowe rozporządzenie nie zawiera już:

  1) informacji z rejestru zabytków prowadzonego na podstawie przepisów o ochronie dóbr kultury,

  2)  danych o gruntach, które są przedmiotem umów dzierżawy, oraz o dzierżawcach tych gruntów, zgłaszanych do ewidencji w związku z przepisami UbRolIndU, lub z przepisami wydanymi na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 1 WspierObWiejskU,

  3) wartości gruntów, budynków i lokali.

Wprowadzono również inne ważne zmiany, w tym:

1) dostosowano definicję budynku do PrBud, 

2) dostosowano do przepisów PrGeodKart proces zakładania i modernizacji ewidencji;

3)  doprecyzowano budzące wątpliwości przepisy dotyczące ustalania przebiegu linii granicznych, a w konsekwencji granic działek ewidencyjnych;

4) ograniczono liczbę przesyłanych do ksiąg wieczystych zawiadomień o zmianie danych ewidencyjnych do przypadków prac realizowanych na zlecenie organu prowadzącego ewidencję z uwagi na fakt, że mimo zawiadomienia wymagany jest kompletny wniosek (wraz z załącznikami) od właściciela; 

5) przyjęto dokument elektroniczny jako podstawową formę przekazywania zawiadomień o zmianie danych ewidencyjnych;

6) przywrócono jako zasadę zawiadamianie właścicieli o wprowadzonych zmianach w ewidencji w przypadku zmian wprowadzanych na wniosek, a także zmian wprowadzanych w trybie czynności materialno-technicznej na podstawie dokumentacji geodezyjnej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego;

7) zrezygnowano ze sposobu identyfikacji działek ewidencyjnych uwzględniającego tzw. „arkusz mapy”, który nie ma odzwierciedlenia w strukturze prowadzonych elektronicznie ksiąg wieczystych; 

8) zrezygnowano z wykazywania w ewidencji użytków ekologicznych ze względu na gromadzenie informacji w tym zakresie w Centralnym Rejestrze Form Ochrony Przyrody prowadzonym przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska.

Jak więc z przytoczonych informacji wynika, zakres zmian w zakresie ewidencji gruntów i budynków jest znaczny. Postawiono zasadniczo nacisk na odformalizowanie ewidencji, co jest rzeczą pożądaną i sprzyja pewności i przejrzystości prawa.

Podsumowując, z pewnością nowe regulacje będą w pewnym wyzwaniem dla starostów, na których spoczywa ciężar zadań związanych z prowadzeniem wspomnianej ewidencji. Wydaje się jednak, że w perspektywie długofalowej nowe regulacje będą korzystne tak dla starostów, jak i petentów.