W stosunku do przedszkola powstającego z przekształcenia oddziału przedszkolnego wymagania ochrony przeciwpożarowej będą musiały być określone na nowo. Przedmiotowe rozporządzenie stanowi właśnie wykonanie delegacji ustawowej zawartej w art. 5 ust. 6 ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. W założeniu rozporządzenie miało wyznaczać standardy ochronny przeciwpożarowej przy uwzględnieniu codziennych sytuacji, w których dzieci będą przebywały w budynku przedszkola oraz w których będą się przemieszczały po budynku szkoły. Często, bowiem będą się zdarzały sytuacje, w których dzieci będą korzystały ze szkolnej szatni, stołówki, czy też sali gimnastycznej, które będą zlokalizowane poza lokalem przedszkola. Podkreślenia wymaga, że w żadnym przypadku przepisy rozporządzenia w sprawie wymagań ochrony przeciwpożarowej nie będą modyfikowały zasad odpowiedzialności za bezpieczeństwo dzieci realizujących wychowanie przedszkolne w lokalu przedszkola i poza nim (pomieszczania szatni, stołówki i sali gimnastycznej szkoły).
Wymagania ochrony przeciwpożarowej lokalu, w którym jest zorganizowany jeden oddział przedszkolny
Głównym założeniem rozporządzenia była kontynuacja funkcjonowania przedszkola w lokalu szkoły w przypadku, gdy przedszkole powstało w wyniku przekształcenia z oddziału przedszkolnego. Warunkiem kontynuacji działalności przedszkola jest spełnianie przez lokal wymagań określonych w przepisach techniczno-budowlanych oraz przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej dla kategorii zagrożenia ludzi ZL II lub wymagań uzgodnione z właściwym miejscowo komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej, w trybie określonym w przepisach przedmiotowego rozporządzenia (§ 2 rozporządzenia). Jako wyjątek od zasady wyrażonej w § 2 rozporządzenia jest możliwe dopuszczenie do prowadzenia przedszkola jednooddziałowego w lokalu znajdującym się w użytkowanym budynku szkoły lub jego części, które nie spełniają wymagań określonych w § 2, jeżeli:
- lokal jest użytkowany przez nie więcej niż 25 dzieci;
- lokal znajduje się na pierwszej kondygnacji nadziemnej budynku i stanowi zwarty zespół przylegających do siebie i powiązanych funkcjonalnie pomieszczeń, przeznaczonych do celów prowadzenia przedszkola;
- lokal znajduje się w strefie pożarowej wykonanej z elementów nierozprzestrzeniających ognia;
- lokal posiada co najmniej dwa wyjścia na zewnątrz, przy czym jednym z nich są drzwi wyjściowe z lokalu, a drugim inne drzwi lub okno umożliwiające ewakuację dzieci w sposób bezpieczny bezpośrednio na przestrzeń otwartą
- lokal jest wyposażony w gaśnice zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, niezależnie od gaśnic zastosowanych w strefie pożarowej, w której znajduje się lokal; do wyposażenia lokalu stosuje się gaśnice o skuteczności gaśniczej co najmniej 21A;
- stałe elementy wyposażenia i wystroju wnętrz lokalu oraz znajdujące się w nim wykładziny podłogowe są co najmniej trudno zapalne;
- w strefie pożarowej, w której znajduje się lokal, nie występują inne lokale, w których są prowadzone przedszkola, inne formy wychowania przedszkolnego, ani lokale, w których jest sprawowana opieka nad dziećmi do lat 3 zgodnie z przepisami ustawy z 4.4.2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U. z 2013 r. poz. 1457);
- w lokalu i na drogach ewakuacyjnych prowadzących z lokalu na zewnątrz budynku nie występują warunki techniczne będące podstawą do uznania budynku za zagrażający życiu ludzi, w odniesieniu do wymagań określonych dla kategorii zagrożenia ludzi ZL III, oraz są spełnione wymagania określone w przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, odnoszące się do tej kategorii (§ 3 rozporządzenia).
Wymagania ochrony przeciwpożarowej lokalu, w którym jest zorganizowany więcej niż jeden oddział przedszkolny
Zasadę kontynuacji funkcjonowania przedszkola będziemy również stosować do przedszkoli wieloodziałowych o ile lokale, w których działają spełniają wymagania określone w przepisach techniczno-budowlanych oraz przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej dla kategorii zagrożenia ludzi ZL II lub wymagania uzgodnione z właściwym miejscowo komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej, w trybie określonym w rozporządzeniu (§ 2 rozporządzenia). W stosunku do przedszkoli wielooddziałowych lista wymagań, po spełnieniu których jest możliwe dopuszczenie funkcjonowania przedszkola niespełniającego § 2 rozporządzenia, została określona w § 4 rozporządzenia:
- lokal znajduje się na pierwszej kondygnacji nadziemnej budynku i stanowi zwarty zespół przylegających do siebie i powiązanych funkcjonalnie pomieszczeń, przeznaczonych do celów prowadzenia przedszkola;
- lokal znajduje się w strefie pożarowej wykonanej z elementów nierozprzestrzeniających ognia;
- lokal jest wyposażony w gaśnice zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, niezależnie od gaśnic zastosowanych w strefie pożarowej, w której znajduje się lokal; do wyposażenia lokalu stosuje się gaśnice o skuteczności gaśniczej co najmniej 21A;
- w lokalu i na drogach ewakuacyjnych prowadzących z lokalu na zewnątrz budynku nie występują warunki techniczne będące podstawą do uznania budynku za zagrażający życiu ludzi, w odniesieniu do wymagań określonych dla kategorii zagrożenia ludzi ZL III, oraz są spełnione wymagania określone w przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, odnoszące się do tej kategorii (§ 3 rozporządzenia),
- lokal jest oddzielony od pozostałej części budynku ścianami wewnętrznymi o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 30, w których otwory mają zamknięcia o klasie odporności ogniowej co najmniej EI 30 i są wyposażone w urządzenia zapewniające samoczynne zamykanie otworu w razie pożaru;
- pomieszczenia lokalu, w których mogą przebywać dzieci, z wyjątkiem pomieszczeń pomocniczych, o których mowa w przepisach techniczno-budowlanych, posiadają co najmniej dwa wyjścia ewakuacyjne, przy czym jednym z nich są drzwi wyjściowe z pomieszczenia, a drugim – inne drzwi lub okno umożliwiające bezpośrednie wyprowadzenie dzieci na przestrzeń otwartą, z zastrzeżeniem pkt 7;
- pomieszczenia lokalu, w których może przebywać więcej niż 30 osób, posiadają co najmniej dwa wyjścia ewakuacyjne, oddalone od siebie o co najmniej 5 m, prowadzące bezpośrednio na przestrzeń otwartą drzwiami otwieranymi na zewnątrz pomieszczenia, o szerokości w świetle ościeżnicy co najmniej 0,9 m i wysokości co najmniej 2 m, lub drzwiami dwuskrzydłowymi posiadającymi nieblokowane skrzydło drzwiowe o szerokości nie mniejszej niż 0,9 m, przy czym dopuszcza się, aby jedno z wyjść stanowiło wyjście na drogi ewakuacyjne wewnątrz budynku, jeżeli warunki ewakuacji z pomieszczeń lokalu są zgodne z wymaganiami określonymi w przepisach techniczno-budowlanych dla kategorii zagrożenia ludzi ZL III, a długość dojścia ewakuacyjnego z tych pomieszczeń nie przekracza 20 m.
Wymagania ochrony przeciwpożarowej pomieszczenia stołówki
Szkoły i przedszkola, które znajdują się w tych samych budynkach, często korzystają z tych samych stołówek. Po 1.9.2016 r. by stołówka szkolna mogła być używana przez przedszkole pomieszczenie powinno spełniać następujące wymagania:
- znajdować się na pierwszej kondygnacji nadziemnej budynku i spełniać wymagania, o których mowa w § 4 pkt 4 rozporządzenia, natomiast przejście dzieci przez szkołę pomiędzy lokalem przedszkola a pomieszczeniem stołówki odbywa się drogami ewakuacyjnymi, w obszarze których są spełnione wymagania określone w przepisach techniczno-budowlanych dla kategorii zagrożenia ludzi ZL III, a z każdego miejsca na drodze tego przejścia jest zapewniona możliwość ewakuacji:
a) bezpośrednio na zewnątrz budynku lub
b) do sąsiedniej strefy pożarowej, z której istnieje możliwość ewakuacji na zewnątrz budynku, lub
c) do pomieszczenia stołówki, lub
d) do lokalu spełniającego wymagania, o których mowa w § 4 pkt 4 rozporządzenia §
– drogami ewakuacyjnymi, w obszarze których są spełnione wymagania określone w przepisach techniczno-budowlanych dla kategorii zagrożenia ludzi ZL III – o długości nieprzekraczającej 20 m, a jeżeli na drodze ewakuacyjnej, która nie spełnia wymagań odnoszących się do klatek schodowych i poziomych dróg ewakuacyjnych, o których mowa w ust. 3, występują schody – o długości nieprzekraczającej 10 m lub - znajdować się na pierwszej kondygnacji nadziemnej budynku i warunki ewakuacji z niego są zapewnione zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach techniczno-budowlanych dla kategorii zagrożenia ludzi ZL III, pod warunkiem że długość dojścia ewakuacyjnego z tego pomieszczenia nie przekracza 20 m, a na drodze ewakuacyjnej wewnątrz budynku poza odcinkami tej drogi spełniającymi wymagania, o których mowa w ust. 3, nie występują schody, przy czym przejście dzieci przez szkołę pomiędzy lokalem przedszkola, a pomieszczeniem stołówki odbywa się drogami ewakuacyjnymi, w obszarze których są spełnione wymagania określone w przepisach techniczno-budowlanych dla kategorii zagrożenia ludzi ZL III, a z każdego miejsca na drodze tego przejścia jest zapewniona możliwość ewakuacji:
a) bezpośrednio na zewnątrz budynku lub
b) do sąsiedniej strefy pożarowej, z której istnieje możliwość ewakuacji na zewnątrz budynku, lub
c) do lokalu spełniającego wymagania, o których mowa w § 4 rozporządzenia
– drogami ewakuacyjnymi, w obszarze których są spełnione wymagania określone w przepisach techniczno-budowlanych dla kategorii zagrożenia ludzi ZL III – o długości nieprzekraczającej 20 m, a jeżeli na drodze ewakuacyjnej, która nie spełnia wymagań odnoszących się do klatek schodowych i poziomych dróg ewakuacyjnych, o których mowa w ust. 3, występują schody – o długości nieprzekraczającej 10 m, lub - z pomieszczenia stołówki są zapewnione warunki ewakuacji zgodne z wymaganiami określonymi w przepisach techniczno-budowlanych dla kategorii zagrożenia ludzi ZL II oraz:
a) w przypadku pomieszczenia stołówki zlokalizowanego na pierwszej kondygnacji nadziemnej przejście dzieci przez szkołę pomiędzy lokalem, o którym mowa odpowiednio w § 2–4 rozporządzenia, a pomieszczeniem stołówki odbywa się drogami ewakuacyjnymi, w obszarze których są spełnione wymagania określone w przepisach techniczno-budowlanych dla kategorii zagrożenia ludzi ZL III, pod warunkiem że z każdego miejsca na drodze tego przejścia jest zapewniona możliwość ewakuacji zgodnie z pkt 2, z uwzględnieniem ust. 2,
b) w przypadku pomieszczenia stołówki zlokalizowanego na kondygnacji innej niż pierwsza nadziemna przejście dzieci przez szkołę pomiędzy lokalem, o którym mowa odpowiednio w § 2–4, a pomieszczeniem stołówki odbywa się drogami ewakuacyjnymi, w obszarze których są spełnione wymagania określone w przepisach techniczno-budowlanych dla kategorii zagrożenia ludzi ZL II, z zastrzeżeniem ust. 3.
Warto zwrócić uwagę, że długości dojścia ewakuacyjnego i dróg ewakuacyjnych, o których mowa w powyżej można powiększyć, o 100%, jeżeli są zapewnione dwa kierunki ewakuacji, a dojścia te i drogi nie pokrywają się ani nie krzyżują się (§ 5 rozporządzenia). Tożsame wymagania ochronny przeciwpożarowej w stosunku do pomieszczenia szatni i pomieszczenia sali gimnastycznej będą stosowane na podstawie § 6 i 7 rozporządzenia.
Rozwiązania przyjęte w przedmiotowym rozporządzeniu mają zagwarantować, że do 1.9.2016 r. wszystkie przedszkola utworzone w wyniku przekształcenia oddziału przedszkolnego zorganizowanego w szkole podstawowej będą spełniały wymagania ochrony przeciwpożarowej. Wymaga przypomnienia, że stosownie do art. 5 ust. 4 ustawy z 13.6.2013 r. organ prowadzący przedszkole znajdujące się w lokalu szkoły jest obowiązany uzyskać pozytywną opinię właściwego komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej potwierdzającą spełnianie wymagań, o których mowa w przepisach wydanego właśnie rozporządzenia. Odmowa wydania pozytywnej opinii następuje w drodze postanowienia, na które służy zażalenie. Opinia komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej powinna być uzyskana zatem przed 31.8.2016 r.