Przypomnijmy, że aktualnie kwestię organizacji placówek doskonalenia nauczycieli reguluje rozporządzenie MEN z 19.11.2009 r. w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli (Dz.U. z 2014 r. poz. 1041, ze zm.), które zostało wydane na podstawie art. 78 ust. 1 ustawy z 7.9.1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2156 ze zm., dalej: OświatU). Przepis ten został zmieniony ustawą z 11.7.2014 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r. poz. 1198). Od 1.9.2016 r. minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego oraz z ministrem właściwym do spraw rolnictwa, będzie zobowiązany do określenia w drodze rozporządzenia:
1) warunków i trybu tworzenia, przekształcania i likwidowania oraz organizacji i sposobu działania placówek doskonalenia, w tym zakresu ich działalności obowiązkowej,
2) zadań doradców metodycznych, warunków i trybu powierzania nauczycielom zadań doradcy metodycznego
– z uwzględnieniem zapewnienia nauczycielom dostępu do form doskonalenia i dokształcania umożliwiających podnoszenie wiedzy ogólnej i umiejętności zawodowych, a także możliwości prowadzenia niektórych form doskonalenia i dokształcania przez szkoły wyższe oraz inne jednostki.
Zmiana delegacji do wydania rozporządzenia jest skutkiem likwidacji zakładów kształcenia nauczycieli, tj. kolegiów nauczycielskich i nauczycielskich kolegiów języków obcych. Stosownie do art. 21 ustawy z 11.7.2014 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw z dniem 1.10.2016 r. likwiduje się kolegia nauczycielskie i nauczycielskie kolegia języków obcych. Likwidacja nastąpi z mocy prawa. Skutkiem usunięcia z systemu prawa zakładów kształcenia nauczycieli i zmiany art. 78 OświatU jest konieczność wydania nowego rozporządzenia, które nie będzie już regulowało organizacji i funkcjonowania zakładów kształcenia nauczycieli.
Zakres przedmiotowy rozporządzenia
Kluczowa zmiana w rozporządzeniu dotyczy oczywiście katalogu podmiotów, które będą uprawnione do prowadzenia doskonalenia zawodowego. W świetle nowych rozwiązań przyjętych w OświatU i rozporządzeniu wykonawczym do art. 78 OświatU, doskonalenie zawodowe nauczycieli będzie mogło być prowadzone przez placówki doskonalenia nauczycieli, szkoły wyższe i inne jednostki, których zadania statutowe są związane z doskonaleniem zawodowym nauczycieli (§ 18 ust. 1 pkt 3 i § 22 ust. 1 projektu).
Równocześnie nowy projekt rozporządzenia uwzględnia zmiany wprowadzone ustawą z 29.12.2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2016 r. poz. 35), która rozszerza zakres zadań kuratora oświaty. Zgodnie z nowym brzmieniem art. 31 ust. 1 OświatU kurator m.in. opiniuje plany pracy publicznych placówek doskonalenia nauczycieli, z wyjątkiem placówek prowadzonych przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego i ministra właściwego do spraw rolnictwa. Nowoprojektowany § 23 rozporządzenia nakłada na dyrektora placówki doskonalenia nauczycieli obowiązek przygotowania planu pracy placówki. Następnie dyrektor placówki będzie zobowiązany do przedstawienia kuratorowi oświaty właściwemu ze względu na siedzibę placówki doskonalenia plan do zaopiniowania.
Wymagania kwalifikacyjne dla dyrektora publicznej placówki doskonalenia nauczycieli
Projekt nowego rozporządzenia wprowadza nowe wymagania kwalifikacyjne niezbędne do zajmowania stanowiska dyrektora publicznej placówki doskonalenia nauczycieli. Jeżeli rozporządzenie wejdzie w życie w zakładanym przez projektodawcę kształcie, to stanowisko dyrektora publicznej placówki doskonalenia będzie mógł zajmować nauczyciel mianowany lub dyplomowany, który:
1) ukończył studia magisterskie i posiada przygotowanie pedagogiczne oraz kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w placówce doskonalenia, określone w przepisach w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli;
2) ukończył studia wyższe lub studia podyplomowe z zakresu zarządzania albo kurs kwalifikacyjny z zakresu zarządzania oświatą;
3) posiada co najmniej pięcioletni staż pracy pedagogicznej na stanowisku nauczyciela lub pięcioletni staż pracy dydaktycznej na stanowisku nauczyciela akademickiego;
4) uzyskał:
a) co najmniej dobrą ocenę pracy w okresie ostatnich pięciu lat pracy lub
b) pozytywną ocenę dorobku zawodowego w okresie ostatniego roku albo
c) w przypadku nauczyciela akademickiego – pozytywną ocenę pracy w okresie ostatnich czterech lat pracy w szkole wyższej
– przed przystąpieniem do konkursu na stanowisko dyrektora, a w przypadku, o którym mowa w § 9 ust. 3, przed powierzeniem stanowiska dyrektora;
5) spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania pracy na stanowisku kierowniczym;
6) nie był karany karą dyscyplinarną, o której mowa w art. 76 ust. 1 KartaNauczU, a w przypadku nauczyciela akademickiego – karą dyscyplinarną, o której mowa w art. 140 ust. 1 ustawy z 27.7.2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. z 2012 r. poz. 572, ze zm.) oraz nie toczy się przeciwko niemu postępowanie dyscyplinarne;
7) nie był skazany prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
8) nie toczy się przeciwko niemu postępowanie o przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego;
9) nie był karany zakazem pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi, o którym mowa w art. 31 ust. 1 pkt 4 ustawy z 17.12.2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2013 r. ze zm.);
10) wyraził zgodę na przeprowadzenie postępowania sprawdzającego na podstawie ustawy z 5.8.2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz.U. poz. 1228, ze zm.);
11) w przypadku cudzoziemca – posiada znajomość języka polskiego poświadczoną na zasadach określonych w ustawie z 7.10.1999 r. o języku polskim (Dz. U. z 2011 r. ze zm.).
Warto zwrócić uwagę na regulację przepisu przejściowego zawartą w § 29 projektu rozporządzenia. W konkursach na stanowisko dyrektora publicznej placówki doskonalenia, ogłoszonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, a także do osób wyłonionych w wyniku tych konkursów, stosuje się przepisy rozporządzenia MEN z 19.11.2009 r. w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli do końca okresu, na jaki następuje powierzenie stanowiska dyrektora.
Planowana data wejścia w życie rozporządzenia to 1.10.2016 r. Uczestnicy kursów kwalifikacyjnych, którzy po dniu 1.10.2016 r. ukończą kurs kwalifikacyjny prowadzony na podstawie dotychczas obowiązującego rozporządzenia w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli, otrzymają świadectwo ukończenia kursu kwalifikacyjnego według wzoru określonego w niniejszym rozporządzeniu (§ 30 projektu rozporządzenia).
