Ustawa nowelizująca (druk sejmowy 2186) wprowadza m.in. w nowe regulacje prawne istotne z punktu widzenia gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego wszystkich szczebli. Stanowi w tym zakresie art. 31, z którego wynika:

1. W roku 2023 przysługujące gminom zwiększenie kwoty podstawowej części rozwojowej subwencji ogólnej, o którym mowa w art. 9b ust. 1 ustawy zmienianej w art. 8, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, jest dzielone między gminy proporcjonalnie do planowanych na rok 2023 dochodów gmin z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych.

2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do powiatów i województw.

3. W roku 2023 miastom na prawach powiatu przysługuje kwota zwiększenia kwoty podstawowej części rozwojowej subwencji ogólnej, o którym mowa w art. 9b ust. 1 ustawy zmienianej w art. 8, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, wyliczona zgodnie z ust. 1 i 2 jak dla gmin i powiatów – z każdej z części ustalonej odpowiednio dla gmin i powiatów.

4. W roku 2023 do zwiększenia kwoty podstawowej części rozwojowej subwencji ogólnej, o którym mowa w art. 9b ust. 1 ustawy zmienianej w art. 8, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie stosuje się ograniczeń, o których mowa w art. 28a ust. 6 i 16 ustawy zmienianej w art. 8.

Wskazana wyżej regulacja prawna ust. 1 nawiązuje do tzw. kwoty podstawowej części rozwojowej subwencji ogólnej. Warto dodać, że ten mechanizm wsparcia dla samorządów wszedł w życie z dniem 1.1.2022 r. – na podstawie art. 28a DochSamTerytU. Z tego artykułu wynika m.in., że część rozwojową subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego ustala się w wysokości części rozwojowej subwencji ogólnej z roku bazowego sprzed dokonania zwiększenia, o którym mowa w ust. 3 i 4, indeksowanej wskaźnikiem, o którym mowa w art. 9b ust. 2 pkt 1 lit. a. Część rozwojowa subwencji ogólnej dla gmin, powiatów lub województw może być zwiększona ponad wysokość wynikającą z ust. 2 i 3, jeżeli jest to uzasadnione potrzebą realizacji zadań istotnych dla rozwoju państwa. Nadto, z kwoty części rozwojowej subwencji ogólnej dla gmin wydziela się, stanowiącą 60%, kwotę podstawową oraz, stanowiące po 20%, premie aktywizującą oraz inwestycyjną. Wspomniana kwota podstawowa przysługuje każdej gminie, a jej podział następuje proporcjonalnie do liczby mieszkańców gmin, z zastrzeżeniem że kwota dla jednej gminy nie może być mniejsza niż 0,01% i większa niż 3,0% kwoty podstawowej ustalonej dla wszystkich gmin.

Właśnie ww. kwoty podstawowej dotyczą nowe przepisy. W nowych przepisach przewidziano bowiem podział wsparcia w roku budżetowym 2023 między JST tytułem zwiększenia ww. środków subwencji poprzez odniesienie się do planowanych na ten rok dochodów gmin z tytułu udziału we wpływach z podatku PIT. Przepis ten znajdzie analogiczne zastosowanie do powiatów i województw.

Podsumowując, nowy mechanizm dzielenia dodatkowej kwoty podstawowej części rozwojowej subwencji wydaje się być rozwiązaniem sprawiedliwym, bowiem zależy od planowanego poziomu dochodów z podatku PIT danej JST w 2023 r.