Projekt jest pokłosiem kontroli NIK w samorządach powiatowych, z których wynika, że konieczne jest przyjęcie rozwiązań legislacyjnych niezbędnych w zakresie umocnienia nadzoru sprawowanego przez wojewodów nad działaniami starostów. Rozwiązania zaproponowane w noweli mają na celu przyznanie wojewodom narzędzi prawnych i silnych kompetencji nadzorczych właśnie wobec starostów, którzy gospodarują mieniem Skarbu Państwa uzyskując na ten cel środki z budżetu państwa.

Do najważniejszych zmian należą zapisy przewidujące:

  1. sporządzanie przez starostów planów wykorzystania zasobu nieruchomości Skarbu Państwa, które będą zatwierdzane przez wojewodów, zapewniając prawidłowe planowanie gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa i rzetelne informacje o stanie i strukturze zasobu; przełoży się to na realny, celowy i systemowy nadzór wojewodów nad realizacją zaplanowanych działań;
  2. rozbudowanie kompetencji w zakresie pozyskiwania przez wojewodów danych o nieruchomościach, w tym w oparciu o narzędzia informatyczne i elektroniczny przepływ danych. Pozyskane dane będą pozwalały wojewodom na dokonanie oceny realizowanego zadania zleconego, ale też będą umożliwiać weryfikację danych zawartych w planach wykorzystania zasobu;
  3. zobowiązania starosty do przekazania nieruchomości z zasobu Skarbu Państwa na cel określony przez wojewodę we wniosku;
  4. zobowiązania starosty do podjęcia w wyznaczonym terminie określonych działań względem konkretnej nieruchomości zasobu, a w przypadku niewykonania zobowiązania przez starostę, podjęcia tych działań w imieniu Skarbu Państwa.

Ta ostatnia zmiana, bardzo konkretna z punktu widzenia nadzoru nad starostą, ma zostać wprowadzona do ustawy z 23.1.2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1464) jako nowa jednostka redakcyjna tj. ust. 2aa w art. 3, a treść jej ma być następująca:

2aa. Jeżeli starosta wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej nie podejmuje w sposób zgodny z zasadami prawidłowej gospodarki działań określonych w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r. poz. 1990 oraz z 2021 r. poz. 11, 234, 815 i …) względem nieruchomości Skarbu Państwa w województwie bądź względem nieruchomości będących przedmiotem zbycia lub udostępnienia z zasobu nieruchomości Skarbu Państwa w województwie, wojewoda może go zobowiązać, w formie pisemnej, do podjęcia określonego działania w terminie nie krótszym niż 14 dni roboczych od dnia otrzymania pisma, w granicach przyznanych staroście środków na finansowanie zadań z zakresu gospodarki nieruchomościami. W przypadku niewykonania tego zobowiązania przez starostę w wyznaczonym terminie wojewoda może podjąć działanie określone w zobowiązaniu w imieniu Skarbu Państwa.

Jak więc z powyższego wynika, projektodawcy zakładają znacznie rozszerzone kompetencje nadzorcze nad starostami w zakresie gospodarowania mieniem Skarbu Państwa. Co jednak istotne, jednocześnie projektodawcy zastrzegają, że starostowie będą zobligowani do wykonywania nowych czynności na rzecz wojewodów – w granicach przyznanych środków na nowe zadania. Zatem, już niebawem starostowie mogą zostać obciążeni nowymi zadaniami, którym będą musieli sprostać nie tylko organizacyjnie, ale i finansowo w ramach przyznawanych im środków finansowych z budżetu państwa.