Ustawa z 24.4.2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. Nr 79, poz. 666 ze zm.) zawiera obowiązek nałożony na podmioty wprowadzające baterie lub akumulatory, polegający na finansowaniu publicznych kampanii edukacyjnych, które mają na celu podnoszenie stanu świadomości ekologicznej społeczeństwa w zakresie prawidłowego postępowania ze zużytymi bateriami i akumulatorami. Kampanie te mogą być prowadzone przy wykorzystaniu środków masowego przekazu, ulotek, broszur informacyjnych i plakatów oraz organizowanie konkursów, konferencji i akcji o charakterze informacyjno-edukacyjnym.

Zobowiązane podmioty mogą wykonać ten obowiązek we własnym zakresie poprzez przeznaczenie na publiczne kampanie edukacyjne co najmniej 0,1% swoich przychodów z tytułu wprowadzenia do obrotu baterii i akumulatorów osiąganych w danym roku kalendarzowym albo poprzez przekazanie takiej samej kwoty na wyodrębniony rachunek urzędu marszałkowskiego w terminie do dnia 15 marca następnego roku.

Nowelizacja ustawy wprowadza nowy prostszy mechanizm wyznaczania wysokości opłaty na publiczne kampanie edukacyjne. Od 1.1.2015 r. będzie ona liczona według stawki 0,03 zł za kilogram wprowadzanych baterii lub akumulatorów do obrotu. Tak jak dotychczas przedsiębiorca realizujący obowiązek prowadzenia kampanii publicznej będzie mógł go wykonać we własnym zakresie bądź przekazując środki na konto urzędu marszałkowskiego, z tym zastrzeżeniem, iż wprowadzono dwa terminy przekazywania tych środków. W przypadku pierwszej możliwości finansowanie kampanii edukacyjnej musi nastąpić do dnia 1 marca następnego roku, którego dotyczy opłata, zaś w przypadku przekazania środków na rachunek urzędu marszałkowskiego, musi się to odbyć do dnia 15 marca roku następującego po roku, którego dotyczy opłata. Warto zauważyć, że jeżeli przedsiębiorca nie zdołał we własnym zakresie całkowicie wykonać ciążącego na nim obowiązku, to istnieje możliwość przekazania części brakującej do pełnej kwoty na konto urzędu marszałkowskiego środków.

Ważne
Z punktu widzenia marszałków województw najważniejsza zmiana dotyczy nowelizacji przepisów regulujących zasady gospodarowania środkami przekazanymi przez przedsiębiorców, które były uważane za zbyt skomplikowane i powodujące wiele trudności w ich realizacji. Zgodnie z obecnie obowiązującymi regulacjami marszałek województwa prowadzi odrębny rachunek bankowy w celu gromadzenia i przekazywania środków wpłacanych przez przedsiębiorców, tj. opłaty produktowej, dodatkowej opłaty produktowej, środków na prowadzenie publicznych kampanii edukacyjnych oraz nieodebranej opłaty depozytowej. Wpływy te są następnie przekazywane na rachunek dochodów budżetu państwa, z tym, że 5% ogólnej kwoty zostaje na rachunku marszałka jako dochód budżetu samorządu województwa. Kolejny etap to przekazanie tych środków z powrotem urzędom marszałkowskim jako dotacji celowej na realizację zadania w zakresie prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych na terenie danego województwa jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej.

Nowelizacja wprowadza dwie istotne zmiany w tym zakresie:

1) marszałkowie województw będą przekazywali wymienione środki na rachunek bankowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w terminie 30 dni po upływie każdego kwartału,

2) zniesiono obowiązek realizacji zadania w zakresie prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych przez marszałków województw; w związku z tym zlikwidowany został obowiązek sporządzania przez marszałków województw sprawozdań o przeprowadzonych publicznych kampaniach edukacyjnych oraz o wielkości wykorzystanych środków, które zostały przekazane na ten cel.

Tak jak dotychczas wpływy z tytułu opłaty produktowej, dodatkowej opłaty produktowej, opłaty na publiczne kampanie edukacyjne oraz nieodebranej opłaty depozytowej, w wysokości 5% będą stanowiły dochody budżetu samorządu województwa, z przeznaczeniem na koszty egzekucji należności i obsługę administracyjną tych opłat.

Warto w tym miejscu zauważyć, iż założeniem obecnie obowiązującej ustawy było całkowite wykorzystanie przez marszałków województw uzyskanych środków na zrealizowanie zadania w zakresie prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych. Ewentualne dodatkowe wpływy do budżetu państwa mogły się pojawić tylko wtedy, gdy marszałek województwa nie wykorzystał wszystkich środków przeznaczonych na realizację tego zadania bądź gdy nieprawidłowo je wykorzystał. Stwierdzić zatem należy, że nowelizacja polegająca na rezygnacji z nakładania na marszałków województw obowiązku prowadzenia publicznych kampanii edukacyjnych oraz zmianie jedynie kierunku przekazywania wpływów marszałków województw na rachunek bankowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, nie będzie miała wpływu na budżet państwa.

Nowelizacja rozstrzyga również, że stanowiące obecnie przychód Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wpływy z kar pieniężnych wymierzanych na podstawie ustawy będą stanowić dochód budżetu państwa. Nie jest możliwe wskazanie wielkości wpływów z tych kar, ponieważ będzie to zależało od stopnia przestrzegania przepisów ustawy przez przedsiębiorców.