Nowe kompetencje dla rady gminy w zakresie ustalania wzorów wniosków o dodatek mieszkaniowy

Warto odnotować, że ustawa nowelizjąca wprowadza m.in. zmiany w DodMieszkU. Ów dodatek jest specjalnym świadczeniem wspierającym, a przeznaczonym dla osób spełniających kryteria z ww. ustawy, w tym kryterium dochodowe. Jak wynika zaś z art. 7 ust. 1 DodMieszkU dodatek mieszkaniowy przyznaje, na wniosek osoby uprawnionej do dodatku mieszkaniowego, wójt, burmistrz lub prezydent miasta, w drodze decyzji administracyjnej. Wśród zmian, które wprowadza wskazana na wstępie nowelizacja, na uwagę zasługują zmiany w art. 7 i art. 9 DodMieszkU.

Wskazany art. 9 DodMieszkU stanowi aktualnie, że:

Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określi:

1) (utracił moc)

2) sposób ustalania wysokości ryczałtu na zakup opału;

3) wzór wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego;

4) wzór deklaracji o dochodach gospodarstwa domowego.

2. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, określa w szczególności:

(…)

3) dane, które powinny być zawarte we wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego, a w szczególności dotyczące osoby ubiegającej się o ten dodatek, zajmowanego lokalu mieszkalnego i jego technicznego wyposażenia oraz miesięcznych wydatków za ten lokal;

4) dane, które powinny być zawarte w deklaracji o dochodach, a w szczególności dane dotyczące osób wchodzących w skład gospodarstwa domowego, ich miejsca pracy bądź nauki oraz wysokość ich dochodu.

Co istotne, ww. regulacja prawna straci moc obowiązującą z dniem 1.7.2021 r. Do tej daty będzie obowiązywać rozporządzenie Rady Ministrów m.in. w sprawie ustalenia wzorów wniosku i deklaracji.

Należy także odnotować, że z dniem 5.1.2021 r. na mocy ww. ustawy nowelizującej, wprowadzono nową regulację w art. 7 jako ust. 1e do DodMieszkU, o treści:

Rada gminy określa, w drodze uchwały, wzór wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego oraz wzór deklaracji, o której mowa w ust. 1.

Jednocześnie na mocy ww. ustawy nowelizującej z 10.12.2020 r. tj. art. 38 wprowadzono tzw. przepis przejściowy o treści:

W terminie do dnia 1 lipca 2021 r., rady gmin podejmą uchwały, o których mowa w art. 7 ust. 1e ustawy zmienianej w art. 11. Uchwały rad gmin wchodzą w życie z dniem 1 lipca 2021 r.

Z zestawienia ww. regulacji prawnych wnioskować więc należy, że ustawodawca zdecydował się „wyłączyć” odgórne regulacje dotyczące ustalania wzorów ww. dokumentów (wniosek o przyznanie dodatku i wzór deklaracji) na rzecz przekazania tych uprawnień radzie gminy. Zauważyć należy, że treść przepisu wskazuje na obligatoryjną powinność ustanowienia owych wzorów, a sam akt prawa miejscowego rady gminy wejdzie w życie 1.7.2021 r. Taką zmianę legislacyjną projektodawca argumentuje w szczególności tym (projekt uzasadnienia ustawy), że procedura rozpoznania wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego, a następnie jego ewentualna wypłata, leży w gestii gminy, a w konsekwencji słusznym rozwiązaniem wydaje się przekazanie gminom uprawnienia do przygotowania wzorów powyższych dokumentów we własnym zakresie.

Podsumowując przyjąć należy, że na gminy przesunięto powinność określenia m.in. wskazanych wzorów wniosków o przyznanie dodatku mieszkaniowego oraz deklaracji. Rozwiązanie takie może mieć zarówno wady, jak i zalety. Zaletą jest z pewnością to, że to gmina, jako „dystrybutor” świadczeń stanowiących dodatki mieszkaniowe, posiada najlepszą wiedzę w zakresie konstrukcji i wymagań związanych z ubieganiem się o świadczenia, więc prawo do ustalania ww. wzorów powinno ułatwić cały mechanizm decyzyjny. Z drugiej strony, skoro rada gminy będzie ustalać samodzielnie powyższe wzorce, to będą one podlegały tzw. nadzorowi przez właściwy organ, którym w tym przypadku będzie wojewoda. Skoro tak, to nie jest wykluczone, że niektóre z aktów prawnych rady gminy mogą być przez ten organ kwestionowane poprzez stwierdzenie nieważności w całości lub w części. Jest więc pewne ryzyko komplikacji w procedurze przyznawania tych dodatków. Mając na uwadze powyższe wskazówki, warto już teraz podjąć odpowiednie kroki prawne celem podjęcia odpowiednich uchwał, aby w należyty sposób przygotować się do obsługi dodatków mieszkaniowych.