W Dzienniku Urzędowym Monitor Polski ukazało się obwieszczenie Ministra Rozwoju i Technologii z 27.6.2022 r. w sprawie wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych (M.P. z 2022 r. poz. 636). Na podstawie art. 11c NadmOpTransHandlU ogłasza się, że wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, od 1.7.2022 r. do 31.12.2022 r., wynosi:

1) 14% w stosunku rocznym ‒ w przypadku transakcji handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym;

2) 16% w stosunku rocznym ‒ w przypadku transakcji handlowych, w których dłużnikiem nie jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym.

Wskazany akt prawny ma istotne znaczenie w kontekście gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego. Chodzi bowiem o to, że w pewnych sytuacjach, samorządy muszą stosować wspomniane odsetki, co związane jest z występowaniem tzw. transakcji handlowych. W praktyce chodzi o ww. odsetki na poziomie 16% w stosunku rocznym. Zgodnie z art. 4 pkt 1 NadmOpTransHandlU, transakcja handlowa – to umowa, której przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi, jeżeli strony, o których mowa w art. 2, zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością.

Status taki mogą posiadać m.in. umowy najmu czy dzierżawy, których stronami są samorządy i przedsiębiorcy. W tych zaś sytuacjach np. gminy są zobligowane do dochodzenia odsetek i to zgodnie ze wspomnianymi przepisami. Jest to wyrazem ogólnej zasady z art. 42 ust. 5 FinPubU, gdzie postanowiono, że jednostki sektora finansów publicznych są obowiązane do ustalania przypadających im należności pieniężnych, w tym mających charakter cywilnoprawny, oraz terminowego podejmowania w stosunku do zobowiązanych czynności zmierzających do wykonania zobowiązania.

Zatem, jednostka samorządu terytorialnego ma prawny obowiązek stosować się do ww. przepisów obwieszczenia. Natomiast zaniechania w podanym zakresie przedmiotowym mogą skutkować nie tylko naruszeniem ww. przepisów, ale również naruszeniami w sferze dyscypliny finansów publicznych.

Podsumowując, nowe obwieszczenia wprowadziło nową wysokość odsetek w odniesieniu do tzw. transakcji handlowych do końca 2022 r. Jest ono adresowane w szczególności do jednostek samorządu terytorialnego, które bezwzględnie muszą respektować jego postanowienia.