W załączniku nr 1 do ŚwiadGwarPOZR pt. „Wykaz świadczeń gwarantowanych lekarza podstawowej opieki zdrowotnej oraz warunki ich realizacji” po części IV dodano nową część IVa w brzmieniu pt.: „Świadczenia medycznej diagnostyki laboratoryjnej lub diagnostyki obrazowej i nieobrazowej związane z realizacją świadczeń lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, finansowane ze środków, o których mowa w art. 159 ust. 2b pkt 1 ŚOZŚrPubU”. W praktyce oznacza to, że od 1.7.2022 r. lekarze rodzinni POZ mogą swoim pacjentom zlecać nowe badania, które dotychczas były zarezerwowane jedynie dla lekarzy specjalistów. Poniżej przedstawiono ich listę.

1. Badania biochemiczne i immunochemiczne:

1) ferrytyna;

2) witamina B12;

3) kwas foliowy;

4) anty-CCP;

5) CRP – szybki test ilościowy (dzieci do ukończenia 6. roku życia);

6) przeciwciała anty-HCV.

2. Badania kału – antygen H. pylori w kale.

3. Badania mikrobiologiczne – Strep-test.

Należy wskazać, że dla ww. badań określono także szczegółowo sposób finansowania i rozliczania tych świadczeń. Wynika to zarządzenia Nr 79/2022/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 29.6.2022 r. w sprawie warunków zawarcia i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna (79/2022/DSOZ), które obowiązuje od 1.7.2022 r. i jego przepisy stosuje się do rozliczania świadczeń udzielanych właśnie od 1.7.2022 r. Otóż zgodnie z rozdziałem 5 i § 15 ust. 1 tego zarządzenia dla finansowania świadczeń dotyczących medycznej diagnostyki laboratoryjnej lub obrazowej i nieobrazowej, o których mowa w części IVa załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia (czyli nowe dodatkowe badania), ustalono budżet powierzony diagnostyczny. Co ciekawe, według § 15 ust. 2 zarządzenia do finansowania świadczeń objętych budżetem powierzonym stosuje się § 9 ust. 1 pkt 2 czyli wartość jednostki rozliczeniowej świadczenia – w związku z realizacją wskazanych w umowie świadczeń objętych finansowaniem „za wykonaną usługę”, a nie kapitacyjną stawkę roczną w zakresie POZ udzielanych w ramach gotowości lekarza POZ, obejmującą kwotę przeznaczoną na pokrycie kosztów wynikających z art. 14 ust. 1 pkt 1 PodstOpZdrU i badań diagnostycznych zapewnianych przez lekarza w procesie udzielania świadczeń.

W § 16 zarządzenia wskazano kryteria brane pod uwagę przy ustalaniu wysokości budżetu powierzonego, w tym przy ustalaniu budżetu po raz pierwszy dla świadczeniodawcy. Pierwszy budżet powierzony na okres rozliczeniowy 1.7.-31.12.2022 r. ustala się przy uwzględnieniu następujących kryteriów (zob. § 16 ust. 3 zarządzenia): wielkości populacji; struktury wiekowej; szacowanej średniej liczby świadczeń objętych budżetem powierzonym, wykonywanych w populacji, z uwzględnieniem struktury wiekowej.

Poniżej w ujęciu tabelarycznym przedstawiono nazwę nowych badań, grupę wiekową pacjentów nimi objętych, liczbę badań na 10 tys. populacji objętej opieką na miesiąc, które bez wątpienia są znacznie limitowane, jednostkę rozliczeniową a także wartość jednostki rozliczeniowej w pieniądzu (złoty).

Badania Grupa wiekowa Liczba badań na 10 tys. populacji objętej opieką na miesiąc, czyli limity Jednostka rozliczeniowa Wartość jednostki rozliczeniowej w zł
Ferrytyna cała populacja 30 świadczenie 20
Witamina B12 cała populacja 20 świadczenie 21
Anty-CCP cała populacja 5 świadczenie 57
Antygen H. pylori w kale (test kasetkowy) cała populacja 15 świadczenie 23
Antygen H. pylori w kale (badanie laboratoryjne) cała populacja 15 świadczenie 61
Anty-HCV cała populacja 10 świadczenie 22
CRP 0–6 r.ż. 700 świadczenie 14
Strep-test 0–15 r.ż. 60 świadczenie 12
Strep-test 16–44 r.ż. 30 świadczenie 12
Strep-test 45 plus r.ż. 15 świadczenie 12
Kwas foliowy cała populacja 20 świadczenie 16

Opracowanie własne: na podstawie Załącznika Nr 1 do zarządzenia Nr 79/2022/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 29.6.2022 r. i uzasadnienia do tego zarządzenia.

Dokonując oceny regulacji, które wprowadziły od 1.7.2022 r. dla lekarzy rodzinnych POZ możliwość zlecenia swoim pacjentom nowych dodatkowych badań, należy wskazać, że jest to bezsprzecznie krok w kierunku poszerzenia zakresu badań diagnostycznych wykonywanych w ramach NFZ. Z drugiej jednak strony niepokoją wdrożone limity liczby badań obliczonych i przyjętych na 10 tys. populacji objętej opieką na miesiąc. Taka sytuacja będzie zapewne wpływać na pogłębienie konfliktów w relacji lekarz POZ – pacjent w kontekście domagania się przez tych ostatnich skierowania na wykonanie nowych dodatkowych badań.