Tak. Jeżeli taka opinia biegłego rzeczoznawcy w zakresie wyceny nieruchomości nie została opisana jako operat i zawiera dodatkowe klauzule, takie jak ocena oddziaływań środowiskowych, ale zarazem zawiera wszystkie wymagane prawem dane, jakie powinien mieć operat szacunkowy, to jest ona traktowana jako taki operat, uzupełniony dodatkowymi klauzulami, który należy brać pod uwagę jako dowód w postępowaniu przed sądem – tak orzekł SN w wyroku z 21.01.2021 r., II CSKP 33/21.

Stan faktyczny

Grzegorz D. był właścicielem nieruchomości znajdującej się w strefie ograniczonego użytkowania lotniska miasta P. Strefę wprowadzono w styczniu 2012 r. Pan D. w marcu 2013 r. skierował do spółki – operatora lotniska P. żądanie zapłaty odszkodowania na podstawie art. 129 ust. 2 ustawy z 27.4.2001 r. ‒ Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1219 ze zm.). Ponieważ obie strony nie doszły do porozumienia, sprawa trafiła do sądu.

Stanowisko sądów powszechnych

Sądy orzekły zasadniczo na korzyść właściciela, przyznając mu odszkodowanie, jedynie w zakresie odsetek sąd II instancji wydał mniej korzystne orzeczenie skracając okres, za który miały one przysługiwać.

Skargę kasacyjną złożył – poza powodem – także pozwany operator lotniska, wskazując, że sądy oparły się przy orzekaniu na opinii biegłego rzeczoznawcy w zakresie wyceny nieruchomości, który sporządził stosowną wycenę według reguł tworzenia operatu szacunkowego, ale poza ustaleniami dotyczącymi wartości nieruchomości i metody wyceny, rzeczoznawca wskazał także dodatkowe elementy, w tym wpływ lotniska na nieruchomość oraz skutki oddziaływań środowiskowych lokalizacji portu lotniczego, co w zasadzie przekraczało zakres obowiązkowej treści operatu szacunkowego. Poza tym biegły nie opisał swojej opinii jako operat szacunkowy. Zdaniem skarżącego sądy uznając, że te klauzule nie wpływają na treść i zakres wyceny oraz przyjmując, że taka opinia spełnia funkcję operatu szacunkowego naruszyły zasady procesowe w zakresie oceny dowodów.

Stanowisko Sądu Najwyższego

Skargi kasacyjne zostały oddalone. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku wskazał, że trafnie oceniono opinię biegłego jako spełniającą funkcje operatu szacunkowego. To, że biegły rzeczoznawca powołany w sprawie nie nazwał swojej opinii operatem szacunkowym nie oznacza, że nie może ona pełnić tej funkcji – podkreślił SN. Zgodnie bowiem z art. 156 ust. 1 ustawy z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1990 ze zm.), rzeczoznawca majątkowy sporządza na piśmie opinię o wartości nieruchomości w formie operatu szacunkowego. Tak więc o tym, czy dana opinia spełnia funkcję operatu szacunkowego, nie może decydować jej tytuł czy opis, ale treść. Jeżeli zawiera ona elementy określone w przepisach § 55 i nast. rozporządzenia Rady Ministrów z 21.9.2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz.U. z 2004 r. Nr 207, poz. 2109 ze zm.), wówczas należy ją uznać za taki operat, nawet gdy została ona uzupełniona o opinie i analizy, które nie musiały się tam znajdować.

Ponadto biegły, w swojej opinii, miał także prawo przedstawić efekty działalności lotniska i utworzenia stref ograniczonego użytkowania. To nie jest bowiem ocena prawna, ale ocena określonego stanu faktycznego – uznał SN.