W kontekście podanej problematyki na uwagę zasługują stosowne regulacje GospNierU, która w art. 13 ust. 1 stanowi, że z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustaw, nieruchomości mogą być przedmiotem obrotu. W szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany i zrzeczenia się, oddania w użytkowanie wieczyste, w najem lub dzierżawę, użyczenia, oddania w trwały zarząd, a także mogą być obciążane ograniczonymi prawami rzeczowymi, wnoszone jako wkłady niepieniężne (aporty) do spółek, przekazywane jako wyposażenie tworzonych przedsiębiorstw państwowych oraz jako majątek tworzonych fundacji.

Kluczowe znaczenie w podanym stanie faktycznym będą miały jednak przepisy art. 43 i n.GospNierU. W art. 43 postanowiono, że trwały zarząd jest formą prawną władania nieruchomością przez jednostkę organizacyjną. Jednostka organizacyjna ma prawo, z zastrzeżeniem ust. 6, korzystania z nieruchomości oddanej w trwały zarząd, a w szczególności do:

1) korzystania z nieruchomości w celu prowadzenia działalności należącej do zakresu jej działania;

2) wykonywania robót budowlanych, zgodnie z przepisami prawa budowlanego, za zgodą organu nadzorującego;

3) oddania nieruchomości lub jej części w najem, dzierżawę albo użyczenie na czas nie dłuższy niż czas, na który został ustanowiony trwały zarząd, z równoczesnym zawiadomieniem właściwego organu i organu nadzorującego, jeżeli umowa jest zawierana na czas oznaczony do 3 lat, albo za zgodą tych organów, jeżeli umowa jest zawierana na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub czas nieoznaczony, jednak na okres nie dłuższy niż czas, na który został ustanowiony trwały zarząd; zgoda jest wymagana również w przypadku, gdy po umowie zawartej na czas oznaczony strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość. Z kolei, z art. 45 wynika m.in., że trwały zarząd na rzecz jednostki organizacyjnej ustanawia właściwy organ, w drodze decyzji, z zastrzeżeniem art. 60 ust. 3. Decyzja o ustanowieniu trwałego zarządu powinna zawierać:

1) nazwę i siedzibę jednostki organizacyjnej, na rzecz której jest ustanawiany trwały zarząd;

2) oznaczenie nieruchomości według księgi wieczystej oraz według katastru nieruchomości;

3) powierzchnię oraz opis nieruchomości;

4) przeznaczenie nieruchomości i sposób jej zagospodarowania.

W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w wystąpieniu pokontrolnym RIO w Katowicach z 10.6.2022 r. (znak WK-610/3/4/22), w którym ustalono m.in., że: Do dnia zakończenia kontroli nie przekazano w trwały zarząd nieruchomości stanowiących mienie Powiatu (…), pozostających we władaniu jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, mając na uwadze art. 43-49a GospNierU. We wniosku pokontrolnym wskazano zaś na powinność zapewnienia trwałego zarządu na rzecz jednostek budżetowych powiatu mając na uwadze m.in. ww. regulacje GospNierU.

Podsumowując, stanowisko RIO ma prawne uzasadnienie w przepisach GospNierU. Jednostki organizacyjne powiatu muszą władać nieruchomościami powiatu na podstawie decyzji o tzw. trwałym zarządzie.

Źródło: https://riokatowice.bip.net.pl/