Kartę Dużej Rodziny wprowadzono w 2014 r. jako wsparcie dla rodzin z trojgiem i więcej dzieci. Z kontroli Najwyższej Izby Kontroli wynika jednak, że w praktyce cele Karty Dużej Rodziny są realizowane w niewielkim stopniu. Poziom wsparcia finansowego, jaki oferuje Karta jest niski.

Do końca 2015 r. zawarto blisko 1 tys. umów w ramach Karty Dużej Rodziny. W ramach Karty zaoferowano m.in. zniżki dla rodziców na przejazdy środkami publicznego transportu kolejowego (37 proc. na bilet jednorazowy oraz 49 proc. na bilet miesięczny), możliwość bezpłatnego wejścia na teren parków narodowych i ulgi w opłacie za wystawienie paszportu (rodzice 50 proc. i dzieci 75 proc.).

W ocenie Najwyższej Izby Kontroli poziom przydatności Karty Dużej Rodziny jest jednak odległy od potrzeb rodzin wielodzietnych.

Z kontroli wynika, że Kartę Dużej Rodziny założyło na razie jedynie 41 proc. uprawnionych. Uprawnione rodziny nie przystępują do programu, ponieważ w pobliżu ich miejsca zamieszkania brakowało miejsc, firm i usług, które proponowałyby zniżki. Pod koniec 2015 r. karty posiadało 1,4 mln osób.

Wyniki kontroli NIK wskazują, że większość uprawnionych nie odczuła żadnych zmian finansowych po przystąpieniu do programu Karty Dużej Rodziny. Z kontroli wynika, że rodziny wielodzietne oczekują szerszej oferty i większych ulg w obszarach: zdrowie, odzież i obuwie, edukacja, żywność. Część rodziców zwracała także uwagę na potrzebę wprowadzenia obowiązujących w ramach Karty zniżek w szkołach, przede wszystkim na takie opłaty, jak m.in. ubezpieczenie, rada rodziców, wycieczki. Padały propozycje objęcia programem również opłat czynszowych, abonamentowych, kredytów mieszkaniowych.

Zalecenia Najwyższej Izby Kontroli dla minister rodziny

Najwyższa Izba Kontroli zaleciła zbadanie skuteczności udogodnień wynikających z Karty Dużej Rodziny. Kartę należałoby dostosować do potrzeb rodzin wielodzietnych. Chodzi tu głównie o uwzględnienie wydatków ponoszonych na zdrowie, zakup odzieży, edukację, żywność oraz na eksploatację mieszkania. Najwyższa Izba Kontroli zaleciła też poprawę polityki informacyjnej w kwestii możliwości korzystania z Karty Dużej Rodziny.

Najwyższa Izba Kontroli podkreśliła też w raporcie z kontroli, że chociaż w ocenie skutków regulacji projektu ustawy o Karcie Dużej Rodziny wskazano, że sprawdzenie efektów projektu zostanie przeprowadzone w drugiej połowie 2016 r., to w ustawie budżetowej na 2016 r. nie zabezpieczono na ten cel odpowiednich środków, co może uniemożliwić realizację założonego badania.