Proponowane w projekcie zmiany ŚrodInfU dotyczą przede wszystkim trybów postępowania w sprawach:
- strategicznej oceny oddziaływania na środowisko – dotyczącej planów, programów i strategii, których wdrażanie ma wpływ na stan środowiska;
- oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, w tym oceny transgranicznej;
- wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Jak wynika z uzasadnienia: Wprowadzane zmiany mają na celu usprawnienie wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz usprawnienie przygotowania i realizacji inwestycji, w szczególności inwestycji liniowych w zakresie inwestycji drogowych, kolejowych, wodnych i przeciwpowodziowych.
W odniesieniu do strategicznej oceny oddziaływania na środowisko proponowane zmiany obejmują przede wszystkim:
- w przypadku wystąpienia z wnioskiem o uzgodnienie odstąpienia od strategicznej oceny oddziaływania – nałożenie na organ opracowujący projekt dokumentu, konieczność załączenia do takiego wniosku projektu dokumentu lub założeń do takiego projektu;
- w przypadku projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego i studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy – ustalenie terminu ich opiniowania w ramach strategicznej oceny oddziaływania na środowisko na poziomie 30 dni, z możliwością jego skrócenia wyłącznie w przypadkach, w których opiniowanie dotyczy tych projektów, które nie są poddawane strategicznej ocenie oddziaływania na środowisko.
W odniesieniu do procedury postępowania przy wydawaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach proponuje się:
- wprowadzenie obowiązku przeprowadzenia analizy zgodności lokalizacji przedsięwzięcia z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, jeżeli został uchwalony, na początkowym etapie postępowania, tj. przed przystąpieniem do analizy co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, przed przystąpieniem do oceny oddziaływania na środowisko w przypadku przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, albo przed przystąpieniem do ustalenia zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko w przypadku przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, dla których złożono kartę informacyjną przedsięwzięcia wraz z wnioskiem o ustalenie zakresu raportu;
- przy stwierdzeniu niezgodności planowanego zamierzenia z ustaleniami planu miejscowego organ prowadzący postępowanie ma być obowiązany do wydania decyzji o odmowie zgody na realizację przedsięwzięcia, co zwolni organ z konieczności prowadzenia postępowania wyjaśniającego, a organy współdziałające z analizy zgodności lokalizacji przedsięwzięcia z postanowieniami planu miejscowego;
- zapewnienie wiążącej mocy postanowień uzgadniających warunki realizacji przedsięwzięcia podlegającego ocenie oddziaływania na środowisko dla organu wydającego decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach – tak aby konieczne było ich uwzględnienie w treści decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
W zakresie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, stanowiącego podstawowy dokument w postępowaniu w sprawie oceny oddziaływania planowanego przedsięwzięcia na środowisko, proponowane zmiany obejmują:
- nałożenie obowiązku przedstawienia wyników inwentaryzacji przyrodniczej zarówno w formie opisowej, jak i kartograficznej, co w ocenie wnioskodawcy ma ułatwić analizę przestrzenną położenia inwestycji, lokalizacji siedlisk zwierząt i roślin względem obszarów chronionych;
- doprecyzowanie wymagań dotyczących wariantów planowanego przedsięwzięcia przez wskazanie wymogu zawarcia opisu racjonalnych wariantów uwzględniających rozwiązania dotyczące planowanego przedsięwzięcia, w zakresie technologii, lokalizacji lub innych jego istotnych parametrów, ze wskazaniem proponowanego wariantu – co w ocenie wnioskodawcy umożliwi wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych dotyczących zarówno liczby rozwiązań alternatywnych wymaganych do opisania w raporcie o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, jak i sposobu ich różnicowania.
W zakresie właściwości organu do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach proponowane zmiany dotyczą:
- zmiany organu w przypadku zmiany lasu, niestanowiącego własności Skarbu Państwa, na użytek rolny, przez przeniesienie kompetencji z RDOŚ na wójta, burmistrza, prezydenta miasta – tak jak ma to miejsce w przypadku wylesienia mającego na celu zmianę sposobu użytkowania terenu – co w ocenie wnioskodawcy znacznie odciąży RDOŚ;
- doprecyzowania przepisu określającego kompetencje RDOŚ do wydawania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla inwestycji liniowych, tak aby RDOŚ był właściwy w przypadku inwestycji, których głównym przedsięwzięciem będzie linia kolejowa, a nie w każdym przypadku nawet nieznacznej ingerencji w linię kolejową.
W odniesieniu do transgranicznej oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, zmiany mają polegać na:
- przesądzeniu, że transgraniczna ocena oddziaływania na środowisko może być prowadzona tylko w ramach oceny oddziaływania na środowisko – bądź to na etapie postępowania zmierzającego do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, bądź na etapie postępowania zmierzającego do wydania jednego z wyliczonych w tym przepisie zezwoleń inwestycyjnych;
- wskazaniu w sposób jednoznaczny, że postępowanie dotyczące transgranicznego oddziaływania na środowisko można przeprowadzić także na wniosek innego państwa, ale nie w każdym dowolnym przypadku, tylko w takim, kiedy państwo to potwierdzi możliwość wystąpienia takiego oddziaływania o charakterze znaczącym;
- określeniu właściwości organu do wydania postanowienia o przeprowadzeniu transgranicznej oceny oddziaływania na środowisko w przypadku przeprowadzania ponownej oceny oddziaływania na środowisko oraz terminu jego wydania;
- wprowadzeniu konieczności przekazania stronie narażonej przetłumaczonej dokumentacji;
- lepszym dostosowaniu zakresu konsultacji z państwem, na którego terytorium może oddziaływać przedsięwzięcie do art. 5 Konwencji o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, sporządzonej w Espoo 25.2.1991 r., art. 7 ust. 4 dyrektywy EIA oraz nomenklatury krajowej.
W przedmiocie sankcji za naruszenie warunków określonych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, przewiduje się ich rozszerzenie w taki sposób, aby przesłanką do wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej było naruszenie tych warunków zarówno w zakresie fazy realizacji, jak i eksploatacji przedsięwzięcia, a nie tylko jak obecnie w odniesieniu do fazy realizacji.