Nadchodzące istotne zmiany w gospodarce odpadami

1. Magazynowanie odpadów

Istotne zmiany w gospodarce odpadami obejmą etap magazynowania, tj. przechowywania odpadów zarówno przez ich wytwórcę, jak również zbierającego i przetwarzającego odpady. Proponowane zmiany w treści art. 25 OdpadyU:

• skracają dopuszczalny okres magazynowania odpadów z 3 lat do 1 roku, bez względu na to jakie jest ich dalsze przeznaczenie;
• ustalają ograniczenia masy odpadów magazynowanych w tym samym czasie , względem ilości określonej w zezwoleniu;
• ustanawiają obowiązek prowadzenia wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów, określają sposób jego prowadzenia, czasu przechowywania zapisu obrazu i udostępniania go organom władzy publicznej.

2. Wstrzymywanie działalności posiadacza odpadów

Proponowane zmiany w treści art. 31 OdpadyU ustanawiają dwie podstawy prawne, na kanwie których wojewódzki inspektor ochrony środowiska obligatoryjne wydaje decyzję wstrzymującą działalność posiadacza odpadów, podlegającą natychmiastowemu wykonaniu. Są to:

• zbieranie lub przetwarzanie odpadów bez wymaganego zezwolenia;
• dwukrotne wymierzenie administracyjnej kary pieniężnej za nieprzestrzeganie warunków określonych w odpowiednim zezwoleniu.

3. Zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów

W zakresie nadawania uprawnień do gospodarowania odpadami w formie zezwolenia na zbieranie i/lub przetwarzanie odpadów (Dział IV, rozdział I OdpadyU), marszałek województwa ma zostać organem właściwym do wydania zezwolenia na zbieranie odpadów, w przypadku gdy maksymalna łączna masa wszystkich rodzajów odpadów magazynowanych w okresie roku przekracza 3 000 Mg.

Proponowane zmiany ustanawiają wójta/burmistrza/prezydenta miasta właściwego ze względu na miejsce planowanego zbierania i/lub przetwarzania odpadów, organem współdziałającym w postępowaniu o wydanie zezwolenia w zakresie gospodarowania odpadami, wydającym opinię dotyczącą rozpatrywanego wniosku.

Po wprowadzeniu proponowanej zmiany przepisów planującyzbieranie odpadów zostaną objęci kontrolą instalacji, obiektu budowlanego, jego części lub miejsc magazynowania odpadów, w zakresie spełniania wymagań określonych w przepisach ochrony środowiska, którą na mocy obecnie obowiązujących przepisów wojewódzki inspektor ochrony środowiska przeprowadza u planującego przetwarzanie odpadów.

Poza wyprzedzającą wydanie zezwolenia kontrolą wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska instalacja, obiekt budowlany lub jego części lub miejsce magazynowania odpadów (z wyjątkiem przeznaczonych do magazynowania wyłącznie odpadów niepalnych) mają zostać również objęte kontrolą prowadzoną przez komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej , w zakresie spełniania wymagań określonych w przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej oraz w zakresie zgodności z warunkami ochrony przeciwpożarowej. Warunki tej ochrony maja zostać określone w operacie przeciwpożarowym wykonanym przez rzeczoznawcę do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.

Proponowany nowy art. 41b OdpadyU określa formy gospodarowania odpadami, które mogą być prowadzone wyłącznie na terenie, którego właścicielem lub użytkownikiem wieczystym jest posiadacz odpadów gospodarujący odpadami. Są to:

• zbieranie odpadów niebezpiecznych;
• odzysk odpadów przez wypełnianie terenów niekorzystnie przekształconych,
• zbieranie lub przetwarzanie odpadów komunalnych lub odpadów pochodzących z przetwarzania odpadów komunalnych.

Przepis ten ma nie mieć zastosowania do jednostek budżetowych.

Wymienione wyżej proponowane zmiany przepisów kształtują treść wniosku o wydanie zezwolenia na gospodarowanie odpadami. Kluczową zmianą ma być określenie masy magazynowanych odpadów i pojemności miejsca ich magazynowania . W związku z zamiarem wprowadzenia instrumentów zabezpieczających roszczenia na wypadek pokrycia kosztów wykonania zastępczego obowiązków posiadacza odpadów wnioskodawca ma wskazywać proponowaną formę i wysokość tego zabezpieczenia . Złożenie wniosku o wydanie zezwolenia ma wiązać się z koniecznością załączenia różnych zaświadczeń i oświadczeń m.in. o niekaralności posiadacza odpadów za niektóre przestępstwa i wykroczenia, oraz dokumentów tj. np. decyzja o warunkach zabudowy, operat przeciwpożarowy, dokument potwierdzający prawo własności lub prawo użytkowania wieczystego terenu.

Projektodawca zamierza w drodze rozrządzenia określić wymagania w zakresie ochrony przeciwpożarowej, jakie mają spełniać obiekty budowlane lub ich części oraz inne miejsca przeznaczone do zbierania, magazynowania lub przetwarzania odpadów.

Organy właściwe do wydania zezwolenia mają być związane dodatkowymi przesłankami do odmowy wydania posiadaczowi odpadów zezwolenia na ich zbieranie i/lub przetwarzanie i cofnięcia już wydanego zezwolenia.

4. Ustanawianie zabezpieczenia roszczeń

Zbierający i przetwarzający odpady (z wyjątkiem odpadów obojętnych) w świetle proponowanych zmian ma zostać zobowiązany do ustanowienia zabezpieczenia roszczeń w wysokości umożliwiającej pokrycie kosztów wykonania zastępczego:

• decyzji nakazującej posiadaczowi odpadów usunięcie odpadów z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania;
• obowiązku usunięcia odpadów i negatywnych skutków lub szkód w środowisku, po cofnięciu zezwolenia.

Wysokość zabezpieczenia roszczeń ma być uzależniona od pojemności magazynowej instalacji lub miejsca magazynowania odpadów i stawki zabezpieczenia roszczeń. Wysokość stawek zabezpieczenia roszczeń za Mg magazynowanych odpadów mają określać przepisy wykonawcze. Zabezpieczenie roszczeń może przyjąć formę depozytu, gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub polisy ubezpieczeniowej, o czym będzie postanawiał organ właściwy do wydania zezwolenia.

5. Zmiany w innych przepisach

W tzw. pakiecie odpadowym procedowane w trybie pilnym zmiany powiązane z proponowanymi zmianami w OdpadyU mają też objąć niektóre przepisy:

• ustawy z 24.8.1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1204 ze zm.);
• ustawy z 20.6.1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1260 ze zm.);
• ustawy z 27.4.2001 r. - Prawo ochrony Środowiska (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 799 ze zm.);
• ustawy z 6.9.2001 r. o transporcie drogowym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 2200 ze zm.);
• ustawy z 16.11.2006 r. o opłacie skarbowej (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1044 ze zm.);
• ustawy z 29.6.2007 r. o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 296 ze zm.).