W rezultacie z dniem 21.8.2021 r. wszedł w życie nowy art. 31pa KoronawirusU, o treści:

W 2021 r. samorządowy zakład budżetowy, który realizuje zadania związane z przeciwdziałaniem COVID-19, może otrzymać dotacje z budżetu jednostki samorządu terytorialnego przekraczające 50% kosztów jego działalności.

Wskazana regulacja jest zaś bardzo istotna z punktu widzenia gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego. Warto dodać, że niemal tożsamy zakresowo przepis obowiązywał w 2020 r. Zatem, wskazana regulacja stanowi niejako kontynuację dotychczasowych rozwiązań ustanowionych w okresie epidemii COVID-19.

Wskazana regulacja jest zaś konsekwencją tego, że jednostka samorządu terytorialnego (w „normalnych” warunkach) ma ograniczone możliwości wsparcia swojego zakładu budżetowego. Jak bowiem wynika z art. 15 ust. 3–5 FinPubU: 

3. Samorządowy zakład budżetowy może otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego:

1) dotacje przedmiotowe;

2) dotacje celowe na zadania bieżące finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3;

3) dotacje celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji.

4. W zakresie określonym w odrębnych ustawach samorządowy zakład budżetowy może otrzymywać dotację podmiotową.

(…)

6. Dotacje dla samorządowego zakładu budżetowego, z wyłączeniem dotacji, o których mowa w ust. 3 pkt 2 i 3, nie mogą przekroczyć 50% kosztów jego działalności.

Nowa regulacja dodana do tarczy antykryzysowej z pewnością stanowi korzystne rozwiązanie z punktu widzenia jednostek samorządu terytorialnego i rzecz jasna samych samorządowych zakładów budżetowych. 

Warto bowiem mieć na uwadze fakt, że zasadniczo, samorządowy zakład budżetowy odpłatnie wykonuje zadania, pokrywając koszty swojej działalności z przychodów własnych. Podstawą gospodarki finansowej samorządowego zakładu budżetowego jest roczny plan finansowy obejmujący przychody, w tym dotacje z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, koszty i inne obciążenia, stan środków obrotowych, stan należności i zobowiązań na początek i koniec okresu oraz rozliczenia z budżetem jednostki samorządu terytorialnego.

W tych okolicznościach możliwość przekazania dodatkowego wsparcia np. przez gminę do swojego zakładu budżetowego, z pewnością usprawni jego funkcjonowanie. Warunek jest jednak taki, aby zakład ten wykonywał jakieś zadania związane z szeroko pojętym przeciwdziałaniem COVID-19. Wydaje się, że takie zadania zakłady budżetowe mogą realizować w wielu sferach, na co zresztą wskazuje treść art. 14 FinPubU, gdzie m.in. postanowiono, że przedmiotem działalności zakładu mogą być sprawy: gospodarki mieszkaniowej i gospodarowanie lokalami użytkowymi, dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, wodociągów i zaopatrzenia w wodę, czy lokalnego transportu zbiorowego.