Zgodnie z uzasadnieniem m.in. celem projektu jest poszerzenie zakresu ustawy z 26.3.1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 908 ze zm.; dalej: ScalGrU) poprzez nadanie nowego brzmienia w art. 1 ust. 1 ScalGrU, zawierającego zmieniony cel scalenia gruntów, ma wskazywać na szerszy niż dotychczas cel, który obok poprawiania warunków gospodarowania w rolnictwie i leśnictwie, ma się przyczyniać do szeroko pojętego rozwoju obszarów wiejskich, m. in. przez dostosowanie granic nieruchomości w ramach postępowania scaleniowego do urządzeń melioracji wodnych lub innych urządzeń wodnych, dróg publicznych, lotnisk, kolei, rurociągów naziemnych, obiektów przemysłu wydobywczego oraz rzeźby terenu (https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//2/12341311/12747943/12747944/dokument479717.pdf)
Proponowane zmiany dotyczą też wpisania do ScalGrU definicji gospodarstwa rolnego, zgodnie z którą rozumie się przez nie gospodarstwo rolne w ujęciu ustawy z 23.4.1964 r. ‒ Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.), w którym powierzchnia gruntów rolnych lub leśnych jest nie mniejsza niż 1 ha.
Nowelizacja precyzuje także zasady ogłaszania postanowienia o wszczęciu postępowania scaleniowego, dodatkowo poprzez ogłoszenie na stronie Biuletynu Informacji Publicznej starosty, a w przypadku postanowienia organu wyższego stopnia wydanego na skutek złożenia zażalenia na postanowienie o wszczęciu postępowania scaleniowego – na stronie Biuletynu Informacji Publicznej tego organu. Podobnie też ten obowiązek będzie miał zastosowanie do decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia gruntów, decyzji odmawiającej wszczęcia postępowania scaleniowego oraz decyzji organu wyższego stopnia w tych sprawach.
Z uwagi na stan epidemiczny projekt wprowadza także elementy mające na celu zachowanie dystansu społecznego poprzez wykorzystanie środków komunikacji elektronicznej w czasie zebrania uczestników scalenia.
Projekt zakłada także, że w postępowaniu przed organem odwoławczym oraz przed sądem administracyjnym nie można uchylić decyzji o zatwierdzeniu projektu scalenia lub wymiany gruntów w całości, ani stwierdzić jej nieważności w całości, gdy wadą dotknięta jest decyzja w części dotyczącej gruntów niektórych uczestników scalenia lub wymiany.
Przepisy nowelizacji zakładają także ograniczenie możliwości stwierdzania nieważności decyzji scaleniowej, jeżeli wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji został złożony po upływie 5 lat od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna.