Split payment polega na tym, że płatność za nabyty towar lub usługę jest dokonywana w taki sposób, że zapłata odpowiadająca wartości sprzedaży netto jest płacona przez nabywcę na rachunek rozliczeniowy dostawcy lub jest rozliczana w inny sposób, natomiast pozostała zapłata odpowiadająca kwocie VAT jest płacona na specjalny rachunek bankowych dostawcy – rachunek VAT. Mechanizm podzielonej płatności będzie mieć zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do transakcji dokonywanych na rzecz innych podatników. W konsekwencji pozostaje bez wpływu na zakupy dokonywane przez konsumentów (nieprowadzących działalności gospodarczej), nie będzie możliwe zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności w takich transakcjach.
Wprowadzone przepisy (art. 108a-18d VATU) zakładają dobrowolność w stosowaniu mechanizmu podzielonej płatności. Inicjatywę w tym zakresie pozostawia się nabywcy towarów lub usług. Jednak skorzystanie przez nabywcę z tej metody rozliczeń będzie oznaczać określone konsekwencje zarówno dla niego, jak i dostawcy towarów lub usługodawcy. Ponadto, mechanizm ten można stosować w sposób wybiórczy, czyli nie każda faktura musi być uregulowana z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności – to nabywca decyduje, którą fakturę zapłaci z zastosowaniem tego mechanizmu i wobec którego dostawcy go zastosuje.
Nowe przepisy zawierają system zachęt dla tych podatników, którzy podejmą decyzję o dobrowolnym stosowaniu mechanizmu podzielonej płatności. Do podatników, którzy będą stosować metodę podzielonej płatności, nie będą miały zastosowania regulacje związane ze stosowaniem sankcji, określonych w art. 112b i art. 112c VATU, oraz nie będą miały zastosowania przepisy o odpowiedzialności solidarnej, zawarte w dziale Xa. Płacenie z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności będzie jedną z głównych przesłanek dla wykazania, że nabywca dochował należytej staranności zawierając transakcję z kontrahentem.
