W kontekście podanej problematyki na uwagę zasługują regulacje CzystGmU. W pierwszej kolejności odnieść się należy do przepisów zgrupowanych w art. 6k ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2a pkt 5 CzystGmU, z których wynika, że rada gminy, w drodze uchwały ustali stawkę opłaty za pojemnik lub worek o określonej pojemności, przeznaczony do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości. Ponadto, rada gminy ustala stawki opłat w wysokości nie wyższej niż maksymalne stawki opłat, które za odpady komunalne zbierane i odbierane w sposób selektywny wynoszą za miesiąc w przypadku metody, o której mowa w art. 6j ust. 3 – 1,3% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem za pojemniki lub worki o pojemności 120 I przeznaczone do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości; za pojemniki lub worki o mniejszej lub większej pojemności stawki opłat ustala się w wysokości proporcjonalnej do ich pojemności.

Na szczególną uwagę zasługuje stanowisko wyrażone w uchwale Kolegium RIO w Poznaniu z 5.5.2022 r. (Nr 13/636/2022; https://bip.poznan.rio.gov.pl/?p=document&action=save&id=61010&bar_id=29708). W stanie faktycznym organ nadzoru weryfikował legalność zapisu o treści:

„e) w przypadku korzystania z pojemników o innej pojemności niż wyżej wymienione stawkę opłaty ustala się proporcjonalnie do stawki określonej w pkt a”.

W ocenie prawnej organ nadzoru wskazał m.in. na art. 6j ust. 3 CzystGmU, w którym postanowiono, że w przypadku nieruchomości niezamieszkałych, na których wytwarzane są odpady, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn liczby pojemników z odpadami komunalnymi powstałymi na tej nieruchomości oraz stawki za pojemnik. Zaakcentowano nadto, że przepis art. 6k ust. 1 pkt 2 CzystGmU nakazuje organowi stanowiącemu ustalenie stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności. Ustawodawca wskazał zatem w tym przepisie sposób ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi odbieranymi z nieruchomości, które nie są zamieszkałe jako iloczyn włącznie dwóch czynników: liczby pojemników i stawki za pojemnik o określonej pojemności, o której mowa w art. 6k ust. 1 pkt 2 CzystGmU.

Niezależnie od powyższego wskazano, że powinno się ustalić stawki opłat oddzielnie za każdy pojemnik o określonej pojemności (przy zachowaniu proporcji do ich pojemności), jak miało to miejsce w przypadku pozostałych pojemności ujętych w uchwale organu stanowiącego.

Orzecznictwo

Powołano się także na stanowisko zawarte w wyroku NSA z 6.8.2020 r. (II FSK 2668/19), gdzie m.in. stwierdzono, że: W prawie miejscowym można zatem ustalić wyłącznie jednostkę (stawkę), według której oblicza się wysokość opłaty, a nie metodę określenia tej jednostki. Metodę określa ustawa. Stawka powinna być określona kwotowo w odniesieniu do pojemnika o znanej pojemności.

Podsumowując, rozstrzygnięcie nadzorcze RIO jest prawnie uzasadnione. Rada gminy winna określić stawki opłat za pojemnik na odpady o określonej pojemności. Nie można określać stawki w sposób opisowy, czy poprzez odniesienie się do bliżej nieokreślonej metodologii proporcjonalności naliczania w stosunku do innych stawek. Stawka musi być bowiem określona precyzyjnie.