Zmiany te wynikają z ustawy z 23.10.2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U z 2018 r. poz. 2193)

Definicja korzyści podatkowej

W ustawie z 29.8.1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 800 ze zm.; dalej OrdPU) wprowadzono definicję „korzyści podatkowej”. Jest nią efekt postępowania podatnika polegający na:

1) niepowstaniu zobowiązania podatkowego bądź jego obniżeniu albo odroczeniu,

2) powstaniu straty podatkowej lub jej zwiększeniu,

3) powstaniu nadpłaty lub prawa do zwrotu podatku bądź ich zwiększeniu, oraz

4) braku powstania obowiązku pobrania podatku przez płatnika.

Zmiany w zastosowaniu klauzuli

Organy podatkowe będą mogły sięgać po klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania zawsze, gdy korzyść podatkowa będzie „głównym lub jednym z głównych celów” danej czynności (art. 119a §1 OrdPU). Obecnie mogą zakwestionować transakcję tylko wtedy, gdy jest ona dokonana „przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej”. Zatem, czynność nie będzie skutkować osiągnięciem korzyści podatkowej, jeżeli osiągnięcie tej korzyści, sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu, było głównym lub jednym z głównych celów jej dokonania, a sposób działania był sztuczny (unikanie opodatkowania). Obecnie przewidziany jest minimalny próg korzyści podatkowej (100 tys. zł), klauzula dotyczy tylko podatników i obejmuje czynności dokonane przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej. Po zmianie brak będzie progu korzyści podatkowej, klauzula będzie dotyczyć podatników i płatników oraz będzie obejmować czynności, których głównym lub jednym z głównych celów było osiągniecie korzyści podatkowej sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisu.

Dodatkowe zobowiązanie podatkowe

Wprowadzono dodatkowe zobowiązanie podatkowe (art.58a̶58e OrdPU) związane z unikaniem opodatkowania, zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści lub przepisów o cenach transferowych. Organ podatkowy wydając decyzję z zastosowaniem tych przepisów ustalał będzie dodatkowe zobowiązanie podatkowe odpowiadające ułamkowi stwierdzonej w postępowaniu korzyści podatkowej. W przypadku wydania przedmiotowej decyzji, gdy dotyczy ona podatku dochodowego od osób prawnych lub podatku dochodowego od osób fizycznych, dodatkowe zobowiązanie podatkowe wynosi 10% sumy nienależnie wykazanej lub zawyżonej straty podatkowej i niewykazanego w całości lub w części dochodu do opodatkowania w zakresie wynikającym z tej decyzji. W przypadku wydawania decyzji związanej z unikaniem opodatkowania w zakresie innych podatków niż dochodowe, dodatkowe zobowiązanie podatkowe wynosi 40% kwoty korzyści podatkowej w zakresie wynikającym z tej decyzji. W określonych sytuacjach stawki te mogą ulec podwojeniu, a nawet potrojeniu.