Większość z proponowanych zmian związana jest z aspektami proceduralnymi samego postępowania przed organami dyscypliny finansów publicznych. Niektóre z nich mogą mieć znaczenie dla osób, przeciwko którym zostało wszczęte postępowanie i wobec których prowadzone było postępowanie przed regionalną komisją orzekającą w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Takim modyfikacjom poddano m.in. art. 153 DyscypFinPubU. Przepis ten dotyczy, ogólnie rzecz ujmując, zawiadamiania o wyniku postępowania przed komisją orzekającą. Zgodnie z jego aktualnym brzmieniem:

1. Przewodniczący komisji orzekającej niezwłocznie przekazuje prawomocne orzeczenie o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych:

1) obwinionemu;

2) kierownikowi jednostki, w której zatrudniony jest obwiniony;

3) kierownikowi jednostki, w której nastąpiło naruszenie dyscypliny finansów publicznych;

4) Przewodniczącemu Głównej Komisji Orzekającej.

2. Jeżeli obwiniony jest kierownikiem jednostki sektora finansów publicznych, orzeczenie przekazuje się także organowi sprawującemu nadzór nad tą jednostką.

W praktyce, stosowanie tej regulacji oznacza, że przekazaniu ww. osobom podlega tylko prawomocne orzeczenie o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Przepis ten nie reguluje kwestii przekazywania innego rodzaju orzeczeń, które w praktyce występują bardzo często, a dotyczą orzeczenia o uniewinnieniu albo orzeczenia lub postanowienia o umorzeniu postępowania. Przekazywanie tego typu orzeczeń byłoby szczególnie istotne m.in. z punktu widzenia skarbników, czy pracowników jednostek samorządu terytorialnego, którzy posiadają status obwinionych, a w tych jednostek mają przełożonych w osobach wójtów, czy burmistrzów. Warto przypomnieć o regulacji art. 18b DyscypFinPubU, która często stanowi podstawę postępowań przed komisją wobec skarbników, a wynika z niej, że naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niedokonanie lub nienależyte dokonanie wstępnej kontroli zgodności operacji gospodarczej lub finansowej z planem finansowym lub kompletności i rzetelności dokumentów dotyczących takiej operacji, jeżeli miało ono wpływ na:

1) dokonanie wydatku powodującego przekroczenie kwoty wydatków ustalonej w planie finansowym jednostki sektora finansów publicznych;

2) zaciągnięcie zobowiązania niemieszczącego się w planie finansowym jednostki sektora finansów publicznych.

Ważne

Co ważne, nie zawsze naruszenie powyższych norm przez skarbnika wiąże się z orzeczeniem o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, bowiem z różnych względów postępowanie przed komisją może się zakończyć inaczej – np. uniewinnieniem. W tym zakresie wspomniana nowelizacja wprowadza nowość – w kontekście informowania o różnych wynikach zakończenia danej sprawy.

W projekcie planuje się dodanie ust. 3 w art. 153 DyscypFinPubU o treści:

Przewodniczący komisji orzekającej niezwłocznie przekazuje prawomocne orzeczenie o uniewinnieniu albo orzeczenie lub postanowienie o umorzeniu postępowania wraz z uzasadnieniem do wiadomości zawiadamiającego oraz kierownikowi jednostki, której dotyczyło zawiadomieni.

Jak więc wynika z tej regulacji, przekazaniu informacyjnemu będzie podlegało nie tylko orzeczenie o ukaraniu, ale także inne orzeczenie, korzystne dla obwinionego (np. dla skarbnika). Wówczas kierownik jednostki, w gminie – wójt gminy, otrzyma także takie orzeczenie o uniewinnieniu, czy umorzeniu postępowania. Takie rozwiązanie wydaje się być korzystne przede wszystkim z punktu widzenia kierownika jednostki. Praktycznie o każdym wyniku postępowania będzie on poinformowany, więc będzie miał pełną wiedzę np. o skali naruszenia w zakresie gospodarki budżetowej, tym bardziej, że te orzeczenia mają być przekazane – z uzasadnieniem. Kierownik jednostki pozna więc pełne okoliczności sprawy, wagę naruszeń, i przyczyny uniewinnienia, czy umorzenia. Takie informacje dla kierownika jednostki będą więc bardzo przydatne, m.in. w kontekście oceny pracy np. skarbnika, bowiem sam kierownik z reguły nie posiada wiedzy stricte finansowej związanej choćby z konstrukcją budżetu, wydatkowaniem środków, czy kontrolą operacji finansowych.

Ważne

Podsumowując, nowelizacja ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych zmierza do poszerzenia obowiązków informacyjnych komisji orzekającej wobec kierowników jednostek (np. wójtów) – których pracownicy (np. skarbnicy) dopuścili się potencjalnych naruszeń, ale którzy z różnych przyczyn nie poniosą odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Wiedza ta z pewnością będzie korzystna dla kierowników jednostek, bowiem uzyskując orzeczenie komisji orzekającej wraz z uzasadnieniem, będą posiadali pełną wiedzę o skali naruszenia i przyczynach (np. formalnych) braku możliwości wydania orzeczenia o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.