Już 1.7.2017 r. mają wzrosnąć pensje w służbie zdrowia

To pierwszy z efektów uchwalonej 8.6.2017 r. przez Sejm ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego pracowników wykonujących zawody medyczne zatrudnionych w podmiotach leczniczych (dalej ustawa). Senat ma się nią zająć na posiedzeniu planowanym na 21.6.2017 r. Jej wejście w życie nastąpi po upływie 14 dni od ogłoszenia. Data ta przypadnie po 1.7.2017 r., ale nie zwolni to podmiotów leczniczych z przeprowadzenia pierwszego etapu podniesienia wynagrodzeń zasadniczych pracowników wykonujących zawód medyczny (dalej pracownicy medyczni) od tego dnia, jeśli harmonogram zawarty w ustawie się utrzyma.

Ustawa z 8.6.2017 r. dotyczy podmiotów leczniczych określonych w ustawie o działalności leczniczej

Obowiązek zapewnienia pensji zasadniczej na poziomie co najmniej najniższym spoczywa na podmiotach leczniczych w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z 15.4.2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1638 ze zm. - dalej: DziałLeczU). Obejmuje zatem:

• przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w każdej formie,
• samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej,
• jednostki budżetowe,
• instytuty badawcze,
• fundacje i stowarzyszenia, a także jednostki organizacyjne stowarzyszeń posiadające osobowość prawną,
• osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania,
• jednostki wojskowe.

Oczywiście w zakresie, w jakim wymienione podmioty wykonują działalność leczniczą. I dotyczy jedynie pracowników medycznych, z którymi łącze je stosunek pracy. Przy czym pracownikiem wykonującym zawód medyczny jest osoba uprawniona na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osoba legitymująca się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny (art. 2 pkt 3 ustawy w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 2 DziałLeczU). Jest nią także osoba biorąca bezpośredni udział w realizacji zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej polegających na sprawowaniu zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego, prowadzeniu działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej w zakresie chorób zakaźnych i innych chorób powodowanych warunkami środowiska oraz na prowadzeniu działalności oświatowo-zdrowotnej.

Ile wyniosą podwyżki

Według art. 3 ust. 1 ustawy najniższe wynagrodzenie zasadnicze będzie ustalane jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do tego aktu prawnego i kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym, ogłoszonego przez Prezesa GUS. Ten drugi wskaźnik ma być stosowany dopiero od 1.1.2020 r. Do 31.12.2019 r. trzeba będzie liczyć najniższą płacę z kwoty 3900 zł brutto (art. 7 ustawy).

Co najmniej najniższy pułap płacowy mają zapewnić podmioty lecznicze swoim pracownikom medycznym przez coroczne podwyżki wynagrodzenia zasadniczego do 31.12.2021 r. Podwyżka ta będzie liczona od kwoty stanowiącej różnicę między najniższym wynagrodzeniem zasadniczym a wynagrodzeniem zasadniczym konkretnego pracownika. I musi wynosić co najmniej 10% tej kwoty na dzień 1.7.2017 r., a potem rokrocznie po minimum 20% - na 1.7.2018 r., 2019 r., 2020 r. i 2021 r.

Pracownikowi medycznemu zatrudnionemu w niepełnym wymiarze czasu pracy najniższe wynagrodzenie zasadnicze trzeba będzie określić proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy określonego w ramach stosunku pracy.

Procedura podwyższania wynagrodzenia zasadniczego

Sposób podwyższania wynagrodzenia zasadniczego mają ustalać, w drodze porozumienia, strony uprawnione w danym podmiocie leczniczym do zawarcia zakładowego układu zbiorowego pracy. Jeśli nie działa w tym podmiocie żadna organizacja związkowa, wówczas porozumienie trzeba będzie podpisać z pracownikiem wybranym przez pracowników podmiotu leczniczego do reprezentowania ich interesów.

Porozumienie musi zostać osiągnięte do 31 maja każdego roku. Jeśli do tego dnia nie zostanie uzgodnione, wówczas tryb podwyższania płac zasadniczych określi zarządzeniem kierownik podmiotu leczniczego lub podmiot tworzący jednostkę budżetową.

W porozumieniu albo zarządzeniu mają być też określone zasady podwyższania wynagrodzenia osoby zatrudnionej w ramach stosunku pracy w podmiocie leczniczym, niewykonującej zawodu medycznego. Powinny one zagwarantować adekwatność wartości pensji w stosunku do rodzaju pracy i kwalifikacji wymaganych przy jej wykonywaniu, a ilości i jakości świadczonej pracy. Wynika to z art. 5 ustawy.

Organy odpowiedzialne za kontrolowanie wykonywania przepisów ustawy

Wykonywanie przepisów ustawy będą kontrolować dwa organy. Uprawnienia w tym zakresie art. 4 ustawy nadaje podmiotowi, który utworzył podmiot leczniczy w formie samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej, jednostki budżetowej albo jednostki wojskowej. Otrzymała je także Państwowa Inspekcja Pracy.