Nowe przepisy wprowadza ustawa z 13.5.2016 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (23 maja 2016 r. przekazana Prezydentowi do podpisu).

Jak czytamy w uzasadnieniu do nowej ustawy, jej celem jest wprowadzenie do polskiego prawodawstwa klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.

Zmiany

Od 1.7.2016 r. wejdzie w życie dodany w art. 82 § 1b ustawy z 29.8.1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.), zgodnie z którym osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, prowadzące księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych, są obowiązane, bez wezwania organu podatkowego, do przekazywania, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych informacji o prowadzonej ewidencji, zawierającej dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej VAT .

Termin przekazywania informacji

Informacje należy przygotować w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej Jednolitego Pliku Kontrolnego według schematu VAT(1) V1-0 zamieszczonego na stronie internetowej Ministerstwa Finansów i przekazywane za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, wskazując miesiąc, którego ta informacja dotyczy.

Termin miesięczny jest niezależny od tego, czy podatnik składa deklaracje VAT miesięczne czy kwartalne.

Na podstawie art. 6 ust. 2 omawianej ustawy wprowadzono okresowe zwolnienie z obowiązku przesyłania danych z ewidencji VAT w formie odpowiadającej strukturze JPK, odpowiednio:

dla małych i średnich przedsiębiorców do 31.12.2016 r.,

dla mikroprzedsiębiorców do 31.12.2017 r.

Ważne
Powyższe oznacza, że od 1.7.2016 r. tylko duzi przedsiębiorcy mają obowiązek przygotowywania i dostarczania ewidencji VAT w formie odpowiadającej strukturze JPK do organów podatkowych co miesiąc. Ponadto mają również obowiązek przekazywać dane w postaci elektronicznej JPK na żądanie organu podatkowego, wskazując rodzaj ksiąg podatkowych oraz okres, którego dotyczą.

Organ podatkowy, w związku z postępowaniem podatkowym lub kontrolą podatkową, może zażądać od podatnika lub kontrahentów podatnika wykonujących działalność gospodarczą przedstawienia dokumentów, w zakresie objętym postępowaniem lub kontrolą u podatnika, w celu sprawdzenia ich prawidłowości i rzetelności. Kontrolowany, jego pracownik oraz osoba współdziałająca z kontrolowanym są obowiązani przekazać, za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznym nośniku danych, wyciąg z ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych zapisany w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej JPK, jeżeli kontrolowany prowadzi księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych.

Na podstawie art. 4 omawianej ustawy mikroprzedsiębiorcy, mali i średni przedsiębiorcy w okresie od dnia 1 lipca 2016 r. do dnia 30 czerwca 2018 r., mogą przekazywać dane w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej JPK, w związku z postępowaniem podatkowym, na żądanie organu podatkowego, w przypadku prowadzenia ksiąg podatkowych przy użyciu programów komputerowych, wskazując rodzaj ksiąg podatkowych oraz okres, którego dotyczą.

Struktura logiczna postaci elektronicznej ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych, z uwzględnieniem możliwości wytworzenia jej z programów informatycznych używanych powszechnie przez przedsiębiorców oraz automatycznej analizy danych, jest dostępna w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Przedsiębiorcy – definicje

Zgodnie z przepisami ustawy z 2.7.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 584 ze zm.; dalej: SwobDziałGospU):

za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz

2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro (art. 104 SwobDziałGospU);

za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz

2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro (art. 105 SwobDziałGospU);

za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz

2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro (art. 106 SwobDziałGospU).

Sankcje karno skarbowe

Na zakończenie warto dodać, że jeżeli przedsiębiorca nie przyśle wymaganych danych w odpowiedniej formie JPK lub przyśle dane niezgodne, naraża się na sankcje karno skarbowe.

Artykuł 80 § 1 ustawy z 10.9.1999 r. – Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 186 ze zm.; dalej: KKS) wskazuje, że kto wbrew obowiązkowi nie składa w terminie właściwemu organowi wymaganej informacji podatkowej, podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych. Natomiast zgodnie z art. 80 § 3 KKS jeżeli złożono nieprawdziwą informację, sprawca podlega karze grzywny do 240 stawek dziennych.

Kara grzywny będzie dotyczyć zarówno sytuacji, w której podatnik w ogóle nie prześle danych pochodzących z prowadzonej ewidencji VAT, wygenerowanej w formie JPK, jak i sytuacji, w której niniejsze dane okażą się nieprawdziwe.