Nowy obowiązek wprowadziła ustawa z 10.9.2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r. poz. 1649) dodając nowy art. 193a do ustawy z 29.8.1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613, ze zm.; dalej: OrdPU).

Co to jest JPK

Jednolity plik kontrolny – to ujednolicona forma elektroniczna plików o formacie strukturalnym, ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych, w której podatnicy oraz kontrahenci podatników będą obowiązani przekazywać dane na żądanie organu podatkowego.

Nowa funkcjonalność, to możliwość edycji ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych w oparciu o powszechnie stosowany w komunikacji elektronicznej standard XML.

Przekazanie dowodów księgowych zapisanych w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w art. 193a § 2 OrdPU pozwoli na dokonanie wstępnej automatycznej weryfikacji zgodności tych dowodów z zapisami ksiąg podatkowych przez organy podatkowe.

Specyfikacja JPK będzie także respektowała dokumenty księgowe o strukturze ustalonej w oparciu o odrębne przepisy. Prace nad specyfikacją formatu elektronicznych dokumentów księgowych w zakresie JPK będą uwzględniać także pozostałe uwarunkowania tj. faktury elektroniczne czy elektronizację zamówień publicznych.

Sposób przesyłania za pomocą środków komunikacji elektronicznej ksiąg podatkowych, części tych ksiąg oraz dowodów księgowych zapisanych w postaci elektronicznej oraz wymagania techniczne dla informatycznych nośników danych, na których księgi, części tych ksiąg oraz dowody księgowe mogą być zapisane i przekazywane, uwzględniając potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa, wiarygodności i niezaprzeczalności danych zawartych w księgach oraz potrzebę ich ochrony przed nieuprawnionym dostępem, zostaną określone w rozporządzeniu Ministra Finansów (art. 193a § 3 OrdPU).

Jednolity plik kontroli będzie obejmował 7 struktur logicznych (struktury określają zakres i format danych):

1) księgi rachunkowe,

2) wyciągi bankowe,

3) magazyn,

4) ewidencje zakupu i sprzedaży VAT,

5) faktury VAT,

6) podatkowa księga przychodów i rozchodów,

7) ewidencja przychodów.

Kto i w jakich terminach zostanie objęty obowiązkiem stosowania JPK

Przedsiębiorcy objęci obowiązkiem stosowania JPK zostali podzieleni na 2 grupy:

1) duzi przedsiębiorcy – czyli tacy, którzy w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych posiadali średnioroczne zatrudnienie więcej niż 250 pracowników oraz osiągnęli roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych przekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro będą objęci obowiązkiem od 1.7.2016 r.;

2) średni, mali i mikroprzedsiębiorcy – czyli pozostali przedsiębiorcy będą objęci obowiązkiem od 1.7.2018 r., przy czym w okresie od 1.7.2016 r. do 30.6.2018 r. mogą dobrowolnie przekazywać organom podatkowym księgi i dokumenty w formie elektronicznej (JPK).

Konsekwencje wprowadzenia JPK dla działów księgowości w firmach

Ministerstwo Finansów stoi na stanowisku, że większość oferowanego na rynku oprogramowania posiada rozwiązania umożliwiające tworzenia raportów w tym standardzie. Dostawcy systemów dokonują modyfikacji i rozwijania systemów permanentnie, w ramach usług wsparcia technicznego. W większości przypadków nie powinno to wykraczać poza standardową usługę wsparcia.

Przedsiębiorcy już teraz mogą dokonać przeglądu architektury posiadanych systemów księgowych, ponieważ będą oni zmuszeni posiadać odpowiednie oprogramowanie.

Należy również dokonać przeglądu procedur podatkowych, w ramach posiadanych systemów księgowych, szczególnie u tych przedsiębiorców, którzy korzystają z kilku różnych systemów.

Ważne
Konieczna będzie analiza polityki rachunkowości, wewnętrznych instrukcji, dowodów księgowych oraz weryfikacja ilości posiadanych informacji, pod kątem wymagalności zaktualizowanych systemów, szczególnie w zakresie szczegółowości danych.

Zakresy danych określone w poszczególnych projektach struktur JPK zawierają elementy, które zasadniczo nie są bezpośrednio uwzględniane w księgach podatkowych, a wynikają na przykład z regulacji polityki rachunkowości.

Wymagania techniczne dla informatycznych nośników danych, na których księgi, części tych ksiąg oraz dowody księgowe mogą być zapisane i przekazywane, zostaną określone rozporządzeniem Ministra Finansów.