1. Stanowisko MPiPS oraz SN

Jak podkreślił Departament Prawny MPiPS w wyjaśnieniu z 14.8.2015 r. terminy upływu (końcowe) okresów wypowiedzenia obejmujących tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność określa przepis art. 30 § 21 Kodeksu pracy, w myśl którego okresy te kończą się (i tym samym stosunek pracy ustaje) odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca.

Kodeks pracy nie zawiera natomiast przepisu wskazującego daty, od których okresy wypowiedzenia rozpoczynają swój bieg. Pomocne może być w tej kwestii orzecznictwo Sądu Najwyższego. Obecnie dominuje w nim pogląd, w myśl którego rozpoczęcie biegu okresu wypowiedzenia następuje od daty złożenia przez stronę (pracodawcę lub pracownika) drugiej stronie stosunku pracy, oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę. Przy czym przepisy Kodeksu pracy nie określają kiedy oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zostaje uznane za skutecznie złożone. W sprawach nieuregulowanych w Kodeksie pracy stosuje się, zgodnie z art. 300 Kodeksu pracy, przepisy Kodeksu cywilnego. W tym wypadku, na podstawie odesłania z art. 300 KP chodzi o art. 61 Kodeksu cywilnego, zatem oświadczenie woli o wypowiedzeniu umowy o pracę uznaje się za skutecznie złożone drugiej stronie (adresatowi) z chwilą, gdy dotarło do adresata w taki sposób, że miał on możliwość zapoznania się z jego treścią.

2. Zasady liczenia okresów wypowiedzenia umowy o pracę

Wskazany powyżej pogląd znajduje odzwierciedlenie np. w wyroku SN z 12.7.2012 r. (akt II PK 300/11), w którym sąd ten stwierdził, że okresy wypowiedzenia nie mają charakteru okresów sztywnych. Do przedłużenia okresu wypowiedzenia dochodzi z mocy przepisów o terminach wypowiedzenia, gdy pracodawca złoży oświadczenie woli w innym dniu niż sobota lub ostatni dzień miesiąca (art. 30 § 21 KP). Podobnie w wyroku z 26.4.2011 r. (II PK 302/10 SN przyjął, że ustawowe okresy wypowiedzenia mają charakter okresów minimalnych, z tym że w granicach wyznaczonych w art. 18 KP dopuszczalna jest również ich zmiana, nie tylko przez skrócenie, ale i przez wydłużenie. Jeśli ustawodawca łączy pewne skutki prawne z okresem wypowiedzenia (np. art. 37, art. 60, art. 1671 KP), należy przez to rozumieć okres od dnia złożenia oświadczenia woli o wypowiedzeniu do dnia rozwiązania umowy o pracę, choćby faktycznie był on dłuższy niż okres wypowiedzenia określony w art. 36 § 1 KP.

Najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego stoi zatem za stanowisku, że okresy wypowiedzenia nie mają sztywnego charakteru, lecz są okresami minimalnymi, a rozpoczęcie biegu okresu wypowiedzenia następuje z chwilą dotarcia oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę do adresata w taki sposób, że miał on możliwość zapoznania się z jego treścią.

Departament Prawa Pracy podzielił przedstawiony wyżej, prezentowany w orzecznictwie Sądu Najwyższego, pogląd. Warto również dodać, że przedstawione wyżej stanowisko Sądu Najwyższego jest także zbieżne ze stanowiskiem Głównego Inspektoratu Pracy Państwowej Inspekcji Pracy, z którym Departament przeprowadził konsultację w tej sprawie.

W konsekwencji, zdaniem Departamentu Prawnego MPiPS, okresem wypowiedzenia, w którym pracownikowi przysługuje np. zwolnienie na poszukiwanie pracy (art. 37 KP), i w którym pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego bez jego zgody (art. 1671 KP) jest okres rozpoczynający swój bieg od skutecznego złożenia pracownikowi przez pracodawcę oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę i kończący się w ustawowo określonych terminach (tj. odpowiednio w sobotę albo w ostatnim dniu miesiąca). Natomiast połowę okresu wypowiedzenia, do którego pracownik może złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków pracy i/lub pracy w przypadku ich wypowiedzenia przez pracodawcę na podstawie art. 42 § 3 KP (wypowiedzenie zmieniające) wyznacza moment przypadający w połowie okresu liczonego od złożenia przez pracodawcę oświadczenia o wypowiedzeniu zmieniającym do upływu (końcowej daty) okresu wypowiedzenia, który przypada odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca.