Interpelacja poselska dotyczyła praktyki, którą stosują niektóre organy podatkowe (w zakresie podatku od nieruchomości są to, zgodnie z art. 1c ustawy z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 716 ze zm., wójt, burmistrz, prezydent miasta).

Chodzi o to, że jak napisano w interpelacji nr 4432, czasami przy współwłasności nieruchomości, jeden ze współwłaścicieli korzysta ze zwolnienia od takiego podatku i, zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym przez sądy administracyjne, w takiej sytuacji należność podatkowa powinna zostać proporcjonalnie pomniejszona o wartość podatku przypadającą na zwolnionego. Tymczasem organy podatkowe, jak wskazują podatnicy, uważają, że pomimo zwolnienia podatkowego jednego ze współwłaścicieli lub gdy obowiązek podatkowy go nie dotyczy, współwłaściciel niezwolniony jest solidarnie zobowiązany do zapłaty całości zobowiązania podatkowego.

Minister Finansów odpowiedział na tę interpelację pismem PS2.054.11.2016. Stanowisko nie jest korzystne dla gmin. Minister Finansów zauważył, że zgodnie z ogólną zasadą w podatku od nieruchomości, jeżeli jest kilku współwłaścicieli, to obowiązek podatkowy ciąży na nich solidarnie (art. 3 ust. 4 ustawy z 12.1.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych – Dz.U. z 2016 r. poz. 716, dalej: PodLokU).

Jak rozumieć odpowiedzialność solidarną w takich sytuacjach? Ordynacja podatkowa w art. 91 (Dz.U. z 2015 poz. 613 ze zm.) odsyła w tej sytuacji do przepisów prawa cywilnego, zgodnie z którymi każdy ze współwłaścicieli jest zobowiązany do zapłaty całości zobowiązania, a zapłata przez któregokolwiek – zwalnia pozostałych.

Minister przytoczył także linię orzeczniczą sądów administracyjnych, zgodnie z którą takie rozumienie odpowiedzialności solidarnej nie wyklucza prawa do skorzystania z ustawowego zwolnienia od podatku. „Istnienie zwolnienia z podatku powinno zatem spowodować uwzględnienie tej okoliczności przy określaniu wysokości zobowiązania podatkowego”. Na dowód tego przytoczono m.in. wyroki NSA z: 27.6.2013 r., II FSK 2096/12; z 5.3.2014 r. II FSK 748/12 i z 15.1.2015 r., II FSK 3012/12).

Minister Finansów w pełni podziela takie stanowisko. Wyjaśniono także, jak należy prawidłowo obliczać podatek od nieruchomości.

Podatek musi zostać obliczony dla całej nieruchomości, gdyż na częściowe obliczanie nie pozwalają przepisy obowiązującego w Polsce prawa. W drugiej kolejności, jeżeli jeden ze współwłaścicieli korzysta z ustawowego zwolnienia od podatku, to od obliczonej kwoty dla całej nieruchomości należy odliczyć kwotę, która wynika z opodatkowania części zwolnionej. „Dopiero w zakresie tak wyliczonego zobowiązania podatkowego współwłaściciele będą ponosić odpowiedzialność solidarną (pismo: PS2.054.11.2016)”.

Jeżeli zwolnienie będzie przedmiotowe (będzie dotyczyło części nieruchomości, a nie konkretnego podatnika), to przy obliczaniu podatku trzeba będzie „pomniejszyć podatek obliczony od całej nieruchomości o kwotę wynikającą z opodatkowania części korzystającej ze zwolnienia z podatku, obliczoną stosownie do wielkości części korzystającej ze zwolnienia”.

W odpowiedzi na interpelację MF zawarł także informację, że 8.6.2016 r. Sejmowa Komisja ds. Petycji rozpatrzyła petycję w podobnej sprawie i postanowiła wnieść projekt zmiany PodLokU. Ostateczny kształt projektu nie jest jeszcze znany.