Z ustaleń podanych we wskazanym wystąpieniu wynika, że gmina przyznała dotację celową dla spółki wodnej. Warto wspomnieć, że podstawą udzielenia dotacji była uchwała rady gminy, podjęta zapewne na mocy upoważnienia ustawowego z PrWod. W tym zakresie mowa o przepisie art. 443 PrWod, gdzie m.in. postanowiono, że spółki wodne mogą korzystać z pomocy finansowej z budżetów jednostek samorządu terytorialnego na bieżące utrzymanie wód i urządzeń wodnych oraz na finansowanie lub dofinansowanie inwestycji. Pomoc finansowa, o której mowa wyżej, polega na udzielaniu dotacji celowej w rozumieniu przepisów FinPubU z budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Nadto, zasady udzielania dotacji celowej, tryb postępowania w sprawie udzielania dotacji i sposób jej rozliczania określają organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego w drodze uchwały będącej aktem prawa miejscowego. W orzecznictwie nadzorczym regionalnych izb obrachunkowych akcentuje się, że przez zasady udzielania dotacji, o których wyżej mowa, należy rozumieć normy prawne określające sposób ustalania wysokości dotacji, krąg podmiotów, którym dotacja ma być przyznana oraz rodzaj zadań, na które dotacja ma być udzielona. Organ stanowiący gminy, dysponując kompetencją do określania zasad udzielania dotacji celowej dla spółek wodnych, powinien w uchwale określić zamknięty katalog zadań finansowanych z udzielonej dotacji i nie jest uprawniony do przekazania w tym zakresie swoich kompetencji organowi wykonawczemu (por. uchwała Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Rzeszowie z 12.1.2021 r., znak I/53/2021).

Dalej podano z kolei, że udzielenie dotacji celowej następuje na podstawie umowy zawartej przez jednostkę samorządu terytorialnego ze spółką wodną.

Nieprawidłowość została stwierdzona właśnie w stosunku do podanej umowy, którą zawarła gmina ze spółką wodną. Zarzut sprowadzał się do tego, że w treści tej umowy nie wskazano terminu wykorzystania dotacji, nie dłuższego niż do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego. Zdaniem regionalnej izby obrachunkowej takie zaniechanie ze strony gminy naruszyło art. 250 pkt 2 FinPubU. Z tej regulacji wynika zaś, że: 

Zarząd jednostki samorządu terytorialnego, udzielając dotacji celowej, w tym jednostce sektora finansów publicznych, w przypadku gdy odrębne przepisy lub umowa międzynarodowa nie określają trybu i zasad udzielania lub rozliczania tej dotacji, zawiera umowę, która określa w szczególności:

1) (…)

2) termin wykorzystania dotacji, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego;

3) (…)

Z takiej konstrukcji przepisu prawnego należy wnioskować, że termin wykorzystania dotacji jest obligatoryjnym elementem umowy dotacji celowej. Termin ten powinien zostać określony w umowie dotacji przez osobę reprezentującą gminę, czyli zasadniczo przez wójta gminy. W podanym wystąpieniu pokontrolnym stwierdzono, że właśnie wójt gminy jest osobą odpowiedzialną za powstanie wskazanej nieprawidłowości.

Końcowo dodać warto, że wskazane naruszenie nie stanowi jednak czynu naruszającego dyscyplinę finansów publicznych.

Podsumowując, nieprawidłowości stwierdzone przez regionalną izbę obrachunkową są istotne, z punktu widzenie gospodarki finansowej gminy i wydatkowania środków budżetowych. Określenie terminu wykorzystania dotacji celowej jest bowiem w interesie gminy, która powinna w należyty sposób weryfikować dysponowanie środkami publicznymi przez beneficjenta dotacji, abstrahując od realizacji podstawowego wymogu stawianego wprost przez ustawodawcę. 

Źródło: http://bip.bydgoszcz.rio.gov.pl