Dla przypomnienia, zwolnienie w podatku od nieruchomości może zostać fakultatywnie wprowadzone przez radę gminy na mocy upoważnienia ustawowego z art. 7 ust. 3 PodLokU. Tamże postanowiono, że rada gminy, w drodze uchwały, może wprowadzić inne zwolnienia przedmiotowe niż określone w ust. 1 oraz w art. 10 ust. 1 ZmStrefyEkonU03.

Jak więc wynika z tej regulacji, umożliwia ona radzie gminy wprowadzenie zwolnienia od podatku od nieruchomości, przy czym może to być tylko zwolnienie o charakterze przedmiotowym. 

W praktyce stanowienie wspomnianych zwolnień nie jest rzeczą łatwą, a wynika to z faktu, że ww. regulacja jest dalece nieprecyzyjna.

Na kanwie ww. regulacji prawnej Regionalna Izba Obrachunkowa zakwestionowała w swojej uchwale prawidłowość wprowadzenia zwolnienia nowych inwestycji od podatku od nieruchomości. Jedną z przyczyn było wprowadzenie zwolnienia pod warunkiem, że:

  1. podatnik przedstawi zaświadczenie o niezaleganiu ze składkami na ubezpieczenia społeczne,
  2. podatnik nie będzie miał innych zaległości względem gminy.

Organ nadzoru przyjął, że wprowadzenie tych dwóch warunków udzielenia zwolnienia było nielegalne i sprzeczne z ww. upoważnieniem ustawowym z art. 7 ust. 3 PodLokU.

Koncepcja ta wydaje się być prawnie uzasadniona, w szczególności mając na uwadze najnowsze orzecznictwo sądowoadministracyjne. Tytułem przykładu można odnotować wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 25.2.2021 r. (I SA/Op 332/20). W wyroku tym podkreślono w szczególności, że uchwała, która uzależnia udzielnie ulg od braku zaległości w jakichkolwiek zobowiązaniach podatkowych wobec budżetu miasta, w sposób jednoznaczny odwołuje się do cech podatnika. W tym więc zakresie, zwolnienie ustanowione uchwałą ma charakter podmiotowy. Organy gminy nie miały kompetencji do tego, by wprowadzać zwolnienia o takim charakterze.

Zatem, jak z powyższego wynika, stanowisko regionalnej izby obrachunkowej ma normatywne podstawy. Niestety gmina, ustalając zwolnienia, nie może brać pod uwagę innych kryteriów, w tym właśnie powiązanych z cechami podatnikami, a takimi kryteriami jest m.in. brak posiadania zadłużenia przez danego podatnika wobec gminy. W konsekwencji gmina nie może w ten sposób pozbawić prawa do zwolnienia z podatku z tej przyczyny, że podatnik ma inne zobowiązania wobec niej z innych tytułów, np. z tytułu należności cywilnoprawnych. Do tej kategorii można zaś zaliczyć choćby m.in. umowy dzierżawy, czy najmu. Oba te stosunki cywilnoprawne mają źródła w KC.

Warto także dodać, że występowanie ww. wady (obok innych wad uchwały) skutkowało stwierdzeniem nieważności uchwały rady miejskiej w sprawie zwolnienia nowych inwestycji od podatku od nieruchomości. Należy więc zauważyć, że organ nadzoru, stwierdzając nieważność uchwały, doprowadził w istocie rzeczy do wyeliminowania jej z obrotu prawnego. Z pewnością jest to niekorzystne dla gminy. Gmina ma możliwość zaskarżenie rozstrzygnięcia regionalnej izby obrachunkowej, lecz w praktyce, szanse na uchylenie tego orzeczenia przez sąd administracyjny są niewielkie. 

Źródło: https://szczecin.rio.gov.pl