W kontekście podanej problematyki wstępnie warto przypomnieć o art. 27 i art. 28 GospNierU. Z podanych artykułów m.in. wynika, że sprzedaż nieruchomości albo oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej wymaga zawarcia umowy w formie aktu notarialnego. Oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste i przeniesienie tego prawa w drodze umowy wymaga wpisu w księdze wieczystej. Nadto, sprzedaż nieruchomości albo oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej następuje w drodze przetargu lub w drodze bezprzetargowej, stosownie do przepisów rozdziału 4 niniejszego działu. Warunki zbycia nieruchomości w drodze przetargu obwieszcza się w ogłoszeniu o przetargu. Warunki zbycia nieruchomości w drodze bezprzetargowej ustala się w rokowaniach przeprowadzanych z nabywcą.
Skoro mowa o postąpieniach, należy także odnieść się do PrzetargR. Na szczególną uwagę zasługują przepisy ujęte w § 14 ust. 3‒6, gdzie postanowiono:
3. O wysokości postąpienia decydują uczestnicy przetargu, z tym że postąpienie nie może wynosić mniej niż 1% ceny wywoławczej, z zaokrągleniem w górę do pełnych dziesiątek złotych.
4. Uczestnicy przetargu zgłaszają ustnie kolejne postąpienia ceny, dopóki mimo trzykrotnego wywołania nie ma dalszych postąpień.
5. Przetarg jest ważny bez względu na liczbę uczestników przetargu, jeżeli przynajmniej jeden uczestnik zaoferował co najmniej jedno postąpienie powyżej ceny wywoławczej.
6. Po ustaniu zgłaszania postąpień przewodniczący komisji przetargowej wywołuje trzykrotnie ostatnią, najwyższą cenę i zamyka przetarg, a następnie ogłasza imię i nazwisko albo nazwę lub firmę osoby, która przetarg wygrała.
W kontekście podanej problematyki warto odnotować stanowisko zawarte w wystąpieniu pokontrolnym Regionalnej Izby Obrachunkowej we Wrocławiu z 4.4.2022 r. (WK.WR.40.9.2022.P19). W treści tego dokumentu ustalono m.in., że w przypadku sprzedaży w drodze przetargu ustnego nieograniczonego pewnej nieruchomości, w ogłoszeniu ustalono kwotowo wysokość postąpienia wyższą niż 1% ceny wywoławczej, uniemożliwiając uczestnikom przetargu decydowania o jego wysokości. Dalej zaznaczono, że: Stosownie do § 14 ust. 3 powołanego rozporządzenia w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości, o wysokości postąpienia decydują uczestnicy przetargu, z tym że postąpienie nie może wynosić mniej niż 1% ceny wywoławczej, z zaokrągleniem w górę do pełnych dziesiątek złotych.
Natomiast w ramach wniosku pokontrolnego wskazano, że należy umożliwić uczestnikom przetargów ustnych nieograniczonych decydowania o wysokości postąpienia, stosownie do § 14 ust. 3 PrzetargR.
Podsumowując, ustalenia pokontrolne regionalnej izby obrachunkowej są prawnie uzasadnione. Gmina nie może wkraczać w kompetencje uczestników przetargu w zakresie określania wysokości postąpień w toku przetargu.