Powyższe ma uzasadnienie normatywne w art. 13 PomocUkrainaU, gdzie postanowiono, po pierwsze, że każdemu podmiotowi, w szczególności osobie fizycznej prowadzącej gospodarstwo domowe, który zapewni zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy, o których mowa w art. 1 ust. 1 PomocUkrainaU, może być przyznane świadczenie pieniężne z tego tytułu na podstawie umowy zawartej z gminą nie dłużej niż za okres 60 dni. Okres wypłaty świadczenia może być przedłużony w szczególnie uzasadnionych przypadkach.
Po drugie podano, że zadania gminy, określone w ust. 1, są zadaniami z zakresu administracji rządowej zleconymi gminie, a środki przeznaczone na ich realizację zapewnia wojewoda.
Po trzecie, Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, maksymalną wysokość świadczenia pieniężnego oraz warunki jego przyznawania i przedłużania jego wypłaty, uwzględniając liczbę obywateli Ukrainy napływających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, sytuację ludności cywilnej i perspektywy zakończenia działań wojennych na terytorium Ukrainy oraz względy humanitarne, a także biorąc pod uwagę aktualną sytuację budżetu państwa i stan finansów publicznych.
Świadczenie powyższe ma wynosić 40 zł na dzień na osobę. W każdym razie, z punktu widzenia jednostek samorządu terytorialnego istotne jest to, że ciężar organizacyjny związany z realizacją wypłaty tegoż świadczenia spoczywa właśnie na nich. Ustawodawca przewidział jednak, że gminy zyskają środki na realizację ww. wypłat od wojewody. Na dzień dzisiejszy nie ma jeszcze rozporządzenia wykonawczego, a w konsekwencji trudno nawet poznać schemat postępowania, w tym udział gminy.
Wprowadzenie ww. przepisów niewątpliwie będzie generowało po stronie gmin konieczność zaangażowania dodatkowych środków, nie tylko tych finansowych (otrzymanych od wojewody) ale i środków o charakterze organizacyjnym. Gminy winny mieć na uwadze fakt, że dla obsługi świadczeń konieczna będzie dodatkowa obsługa kadrowa. W zależności od statusu majątkowego danej jednostki a przede wszystkim od intensywności napływu cudzoziemców, zróżnicowany będzie poziom trudności w realizacji wskazanego zadania.
Podsumowując, nowe świadczenie pieniężne będzie podlegało dystrybucji przez samorządy o statusie gmin. Jak będzie to przebiegało w praktyce, pokaże najbliższa perspektywa czasowa. W interesie gmin, jak i samych odbiorców pomocy, konieczne będzie jak najszybsze sprecyzowanie warunków wypłaty we wskazanym rozporządzeniu Rady Ministrów. Z zapowiedzi rządu wynika, że będzie również opracowany specjalny wniosek o wspomniane środki pieniężne z różnymi klauzulami, w tym o odpowiedzialności karnej za nieprawdziwe złożenie danych.