Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej – nowe rozporządzenie

1. Omówienie przepisów

Rozporządzenie określa:

1) tryb udzielania pomocy osobom pokrzywdzonym przestępstwem, świadkom oraz osobom im najbliższym;

2) tryb udzielania pomocy osobom pozbawionym wolności, zwalnianym z zakładów karnych i aresztów śledczych oraz osobom im najbliższym;

3) warunki i tryb udzielania dotacji z Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej (dalej: Fundusz Sprawiedliwości), w tym w szczególności tryb przeprowadzania otwartego konkursu ofert, kryteria oceny oferty i tryb zawierania umów na realizację powierzonych zadań;

4) warunki finansowania wydatków, o których mowa w art. 43 § 8 pkt 1a-1e, 2a i 4 ustawy z 6.6.1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 665 ze zm.; dalej: KKW), tryb składania wniosków oraz przekazywania środków;

5) szczegółowe zadania, na które przeznaczane są środki Funduszu Sprawiedliwości;

6) sposób wykorzystywania i rozliczania środków Funduszu Sprawiedliwości, w tym wzór i terminy składania przez podmioty kwartalnych informacji;

7) szczegółowe zasady gospodarki finansowej Funduszu Sprawiedliwości.

Rozliczanie dotacji udzielonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia (przede wszystkim przed 20.9.2017 r.) odbywa się na dotychczasowych zasadach. Także sporządzenie sprawozdania:

1) z wykonania planu funduszu,

2) o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji,

3) uzupełniającego o stanie zobowiązań według tytułów dłużnych oraz poręczeń i gwarancji,

4) o stanie należności oraz wybranych aktywów finansowych,

5) uzupełniającego o stanie należności z tytułu papierów wartościowych według wartości księgowej

– za okresy sprawozdawcze 2017 r. odbywa się na dotychczasowych zasadach .

Wspomniane „dotychczasowe zasady” określa poprzednio obowiązujące rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 29.9.2015 r. w sprawie Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej (Dz.U. z 2015 r. poz. 1544).

2. Komentarz

Z art. 43 KKW wynika m.in., że utworzono Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej , który, od 12.8.2017 r., może posługiwać się skrótem nazwy w brzmieniu Fundusz Sprawiedliwości. Jest to państwowy fundusz celowy ukierunkowany na pomoc pokrzywdzonym i świadkom, przeciwdziałanie przestępczości oraz pomoc postpenitencjarną, a jego dysponentem jest Minister Sprawiedliwości.

Przychodami Funduszu Sprawiedliwości są środki pieniężne pochodzące z: orzeczonych przez sądy nawiązek oraz świadczeń pieniężnych, potrąceń w wysokości 7% wynagrodzenia przysługującego za pracę skazanych, wykonania kar dyscyplinarnych, spadków, zapisów i darowizn, a także dotacji, zbiórek i innych źródeł.

Przeznaczenie środków z Funduszu Sprawiedliwości określa art. 43 § 8 KKW. Powierzenie realizacji zadań, o których mowa w § 8 pkt 1, 1b, 1d i 2a-4 KKW, jednostkom niezaliczanym do sektora finansów publicznych (organizacjom pozarządowym lub innym podmiotom NGO) odbywa się w trybie otwartego konkursu ofert. Wspomniane zadania to m.in. pomoc osobom pokrzywdzonym przestępstwem oraz osobom im najbliższym, szkolenia dla organów prowadzących postępowania karne i ich pracowników podnoszące kompetencje w zakresie postępowania z osobami pokrzywdzonymi przestępstwem, finansowanie alternatywnych metod rozwiązywania konfliktów, w szczególności mediacji w sprawach rodzinnych, nieletnich i karnych, pomoc psychologiczną świadkom i osobom im najbliższym, pomoc postpenitencjarną osobom pozbawionym wolności, zwalnianym z zakładów karnych i aresztów śledczych oraz osobom im najbliższym, przeciwdziałanie przyczynom przestępczości itd.

Minister sprawiedliwości, udzielając dotacji celowej na realizację w trybie otwartego konkursu ofert wymienionych zadań, zawiera z jednostką niezaliczaną do sektora finansów publicznych umowę o ustalonej przez treści . Jednostki, z którymi zawarto umowę, mają obowiązek prowadzić wyodrębnioną ewidencję księgową otrzymanych środków i dokonywanych z tych środków wydatków oraz posiadać odrębny rachunek bankowy przeznaczony tylko do obsługi tych środków.

Podmioty, które otrzymały dotacje z Funduszu Sprawiedliwości, mają obowiązek sporządzać i przekazywać ministrowi kwartalne informacje dotyczące wykorzystania tych środków oraz do sporządzania i przekazania rozliczenia dotacji w zakresie rzeczowym i finansowym, w terminie 15 dni od dnia zakończenia realizacji zadania.

Ponadto, podmioty które wykorzystały niezgodnie z przeznaczeniem:

1) nie więcej niż 10% przyznanych środków w ramach dotacji – nie mogą brać udziału w otwartym konkursie ofert do dnia zwrotu środków wraz z odsetkami;

2) co najmniej 10% przyznanych im środków w ramach dotacji – nie mogą brać udziału w otwartym konkursie ofert do dnia zwrotu środków wraz z odsetkami i przez następne 12 miesięcy od tego dnia.