Artykuł 19 WodaŚciekU wskazuje, że rada gminy, na podstawie projektów regulaminów dostarczania wody i odprowadzania ścieków opracowanych przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne, przygotowuje projekt regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków oraz przekazuje go do zaopiniowania organowi regulacyjnemu, zawiadamiając o tym przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne. Dopiero jednak  po jego zaopiniowaniu jest możliwe przyjęcie przez radę gminy tegoż regulaminu (jego zmiany) w formie aktu prawa miejscowego. 

Wskazane regulacje prawne zobowiązują radę gminy do przygotowania projektu regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków, który przekazuje się do zaopiniowania organowi regulacyjnemu, zawiadamiając o tym przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne. Organem regulacyjnym jest Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polski. 

Jak podano w ust. 2 ww. art. 19 WodaŚciekU organ regulacyjny opiniuje projekt regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków w zakresie zgodności z przepisami ustawy i wydaje, w drodze postanowienia, na które służy zażalenie, opinię nie później niż w terminie miesiąca od dnia doręczenia tego projektu. Następnie rada gminy uchwala regulamin, który jest aktem prawa miejscowego.

Wskazana problematyka była przedmiotem jednego z nowszych rozstrzygnięć nadzorczych Wojewody Kujawsko-Pomorskiego z 2.9.2021 r. (nr 116/2021; źródło: https://www.gov.pl/web/uw-kujawsko-pomorski). 

W orzeczeniu tym Wojewoda zakwestionował uchwałę, która posiadała nazwę „w sprawie zmiany regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków”, a tak naprawdę zawierała projekt zmiany tego regulaminu, czyli dokumentu jeszcze przed opiniowaniem. 

W kontekście podanej problematyki warto także odnotować, że zgodnie z art. 13 pkt 2 AktyNormU w wojewódzkim dzienniku urzędowym ogłasza się akty prawa miejscowego stanowione przez sejmik województwa, organ powiatu oraz organ gminy, w tym statuty województwa, powiatu i gminy.

Z uzasadnienia ww. orzeczenia nadzorczego należy wnioskować, że w sytuacji, gdy uchwała ma dotyczyć tylko projektu zmiany regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie gminy, to nie powinna być wprowadzana jako akt prawa miejscowego. Jak podano w uzasadnieniu ww. orzeczenia nadzorczego: (…) badana uchwała jest zaledwie projektem zmiany Regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków na terenie Gminy (….) który zgodnie z art. 19 ust. 2 ustawy podlega zaopiniowaniu przez właściwy organ regulacyjny. A zatem publikacji będzie podlegał dopiero Regulamin zaopiniowany przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. Następnie dodano, że uchwała z projektem zmiany ww. regulaminu, nie spełnia warunków pozwalających na uznanie jej za akt prawa miejscowego, co skutkuje brakiem możliwości jej opublikowania w dzienniku urzędowym województwa. 

Z powyższych przyczyn Wojewoda jako organ nadzoru stwierdził nieważność uchwały w sprawie zmiany regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków. 

Podsumowując, rada gminy nie może przyjąć  jako akt prawa miejscowego uchwały w sprawie projektu zmiany regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków, gdyż projekt tego regulamin musi uprzednio zostać przekazany do zaopiniowania przez PGW Wody Polskie. Jest to działanie przedwczesne, stąd orzeczenie Wojewody jest prawnie uzasadnione. Podjęcie właściwej uchwały w formie aktu prawa miejscowego będzie możliwe po uzyskaniu wspomnianej opinii.