„E.” Sp. z o.o. zwróciła się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. We wniosku wskazała, że świadczy usługi najmu pojazdów samochodowych, czasem po wykonaniu usługi bądź dostawie towaru i wystawieniu faktury zachodzi konieczność wystawienia faktury korygującej in minus. Zgodnie z przepisami ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (tj.: Dz.U. z 2018 r., poz. 2184; dalej jako: VATU), „E.” Sp. z o.o. jest uprawniona do obniżenia podstawy opodatkowania pod warunkiem posiadania potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługi. Aktualnie podatniczka wysyła do kontrahentów fakturę korygującą listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru (tzw. „żółta zwrotka”).

„E.” Sp. z o.o. rozważa wprowadzenie dodatkowej procedury, która stanowić będzie integralną część umów najmu między podatniczką a kontrahentami. Planuje uznawać za potwierdzenie otrzymania przez kontrahenta informacji o fakturze korygującej generowanych przez system wnioskodawcy automatycznych elektronicznych komunikatów zwrotnych potwierdzających dotarcie wiadomości e-mail na adres poczty elektronicznej kontrahenta/informujących o braku błędu w procesie doręczenia wiadomości na wskazany w umowie adres kontrahenta.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy w przypadku faktur korygujących, które są wysyłane przez „E.” Sp. z o.o. do kontrahentów drogą elektroniczną, potwierdzeniem otrzymania faktury korygującej przez kontrahenta może być otrzymanie autorespondera potwierdzającego dotarcie do kontrahenta wiadomości e-mail zawierającej fakturę korygującą?

Czy w przypadku braku otrzymania przez „E.” Sp. z o.o. autorespondera oraz braku otrzymania komunikatu o błędzie w procesie doręczenia wiadomości e-mail na adres kontrahenta, podatniczka może przyjąć, że potwierdzenie otrzymania faktury korygującej następuje z upływem 7. dnia od dnia wysłania do kontrahenta wiadomości e-mail zawierającej fakturę korygującą?

Minister Finansów uznał, że fakt posiadania przez wnioskodawcę autorespondera, czy też brak otrzymania komunikatu o błędzie w procesie doręczenia wiadomości e-mail na adres kontrahenta, nie oznacza, że taką wiadomość ten kontrahent otrzymał i mógł się z nią zapoznać, a jedynie, że wiadomość została doręczona na adres nabywcy (w pierwszym przypadku) lub że nie została ona niedoręczona adresatowi (drugi przypadek). Skoro planowany przez wnioskodawcę system przesyłania faktur korygujących nie potwierdza ich otrzymania przez nabywcę, tym samym nie zostanie w tym przypadku spełniony warunek wskazany w art. 29a ust. 13 VATU. W ocenie Ministra Finansów pojęcia „otrzymanie faktury” nie należy rozumieć zawężająco jako samego dostarczenia jej do nabywcy, lecz jako dostarczenie jej nabywcy i zapoznanie się nabywcy z jej treścią.

Po bezskutecznym wezwaniu Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa „E.” Sp. z o.o. wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, który uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną. Jak wskazano w uzasadnieniu, potwierdzenie odbioru faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługi nie jest obwarowane żadnymi warunkami formalnymi wynikającymi z przepisów obowiązującego prawa, również orzecznictwo TSUE nie precyzuje jaką dokumentację należy posiadać, aby potwierdzała ona dochowanie należytej staranności w celu upewnienia się, że nabywca posiada wiedzę w zakresie wystawionej faktury. Dopuszczalne są zatem wszelkie formy, które jednoznacznie będą potwierdzały te okoliczności. Jednocześnie Sąd podkreślił, że z literalnego brzmienia art. 29a ust. 13 VATU nie wynika obowiązek wykazania przez podatnika, że adresat faktury korygującej zapoznał się z jej treścią.

Sąd podkreślił, że z wniosku wynika, iż w umowach najmu kontrahenci będą oświadczać, że zobowiązują się odbierać wiadomości e-mail wysyłane przez wnioskodawcę pod wskazany przez siebie w umowie aktywny adres e-mail. Zaproponowany zatem przez skarżącą sposób doręczenia faktury drogą elektroniczną poprzez otrzymanie autorespondera posiada walor wiarygodnego potwierdzenia, pozwalającego na przyjęcie, że faktura dotarła do kontrahenta, zgodnie z wymogiem art. 29a ust. 13 VATU.

Na mocy art. 29a ust. 15 pkt 4 VATU, warunku posiadania przez podatnika potwierdzenia otrzymania faktury korygującej przez nabywcę towaru lub usługobiorcę nie stosuje się w przypadku: gdy podatnik nie uzyskał potwierdzenia mimo udokumentowanej próby doręczenia faktury korygującej i z posiadanej dokumentacji wynika, że nabywca towaru lub usługobiorca wie, że transakcja została zrealizowana zgodnie z warunkami określonymi w fakturze korygującej. Zdaniem Sądu, zaproponowana przez „E.” Sp. z o.o. procedura postępowania przy braku otrzymania komunikatu o niepowodzeniu w doręczeniu wiadomości wypełnia dyspozycję tego przepisu. Skarżąca wskazała bowiem, że dysponuje dowodami potwierdzającymi rzeczywistą wartość transakcji, m.in.: systemem księgowym, w którym wystawiona została faktura pierwotna oraz faktura korygująca, protokołem zdawczo-odbiorczym pojazdu, w którym widnieje okres faktycznego używania pojazdu przez kontrahenta, wyciągiem z konta, z którego w przypadku faktur in minus wypłaca kontrahentom kwotę wynikającą z wystawionej faktury korygującej. Zdaniem Sądu wskazane dokumenty stanowią dodatkowe źródło wiedzy o rzeczywistej wartości transakcji.

Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną organu. W uzasadnieniu stwierdzono, że ustawowy wymóg uzyskania potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługobiorcę faktury korygującej jest spełniony zarówno wówczas, gdy podatnik otrzyma potwierdzenie e-maila, jak i komunikat z e-mailowego autorespondera systemu własnego lub kontrahenta. W uzasadnieniu wyroku wyjaśniono, że w art. 29a ust. 13 VAT nie uzależniono możliwości obniżenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług oraz podatku należnego na podstawie wystawionej faktury korygującej od zapoznania się z fakturą korygującą. Jednocześnie Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że wymogu określonego w art. 29a ust. 13 VAT nie spełnia braku komunikatu w połączeniu z posiadaniem danych co do upływu czasu, czy przesunięciach środków finansowych na koncie podatnika.