W Dz.U. z 2021 r. pod poz. 1368 opublikowano rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z 21.7.2021 r. w sprawie ewidencji miejscowości, ulic i adresów. 

Dane gromadzone w ewidencji miejscowości, ulic i adresów

Z rozporządzenia wynika, że ewidencja zawiera informacje o:

  • miejscowościach;
  • ulicach i placach;
  • punktach adresowych. 

Z art. 47a ust. 1 PrGeodKart wynika, że do zadań gminy należy:

  • ustalanie numerów porządkowych oraz zakładanie i prowadzenie ewidencji miejscowości, ulic i adresów;
  • umieszczanie i utrzymywanie w należytym stanie tabliczek z nazwami ulic i placów w miastach oraz innych miejscowościach na obszarze gminy. 

Zakres danych gromadzonych w ewidencji szczegółowo określa § 4 rozporządzenia, natomiast specyfikację pojęciowego modelu danych ewidencji określa załącznik nr 1 do rozporządzenia. 

Ważne

Z przepisów przejściowych wynika, że ewidencja miejscowości, ulic i adresów prowadzona na podstawie dotychczasowych przepisów staje się ewidencją miejscowości, ulic i adresów w rozumieniu omawianego rozporządzenia. Organ prowadzący ewidencję miejscowości, ulic i adresów w ciągu 6 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia (czyli do 31.1.2022 r.) dostosuje ewidencję miejscowości, ulic i adresów prowadzoną na podstawie dotychczasowych przepisów do przepisów rozporządzenia.

Numery porządkowe

Z rozporządzenia wynika również, że w miejscowościach o charakterze miasta numery porządkowe są obligatoryjnie przypisane do ulic lub placów. W przypadku miejscowości, w której ulicom i placom nie nadaje się nazw, ewidencja zawiera zbiory punktów adresowych dla całej miejscowości.

Ważne

Numery porządkowe przyjmują postać liczb całkowitych w przedziale od 1 do n. Przy czym, w przypadku braku możliwości nadania numeru porządkowego w postaci wyłącznie liczby całkowitej stosuje się liczbę całkowitą uzupełnioną wielką literą alfabetu łacińskiego od A do Z, wyłączając litery I, O, Q, a w przypadku wyczerpania liter alfabetu łacińskiego dopuszcza się użycie w numerze drugiej litery alfabetu łacińskiego od A do Z (10AA,10AB,…), także wyłączając litery I, O, Q. Nie stosuje się w numerze porządkowym innych form opisowych i znaków specjalnych. Poza tym, nie prowadzi się numeracji porządkowej dotyczącej części miejscowości.

Poza tym:

  1. w przypadku obiektów położonych w bezpośrednim sąsiedztwie dwóch lub więcej ulic, posiadających odrębne wejścia od strony sąsiadujących z nimi ulic, albo gdy obiekt położony przy jednej ulicy posiada więcej niż jedno wejście główne, obiektom tym może być nadanych wiele numerów porządkowych, związanych ze wszystkimi głównymi wejściami do obiektu;
  2. współrzędne przypisane do punktu adresowego powinny dotyczyć przybliżonego środka ściany obiektu zwróconej w stronę ulicy albo placu, z którą jest związany numer porządkowy, lub w przypadku obiektów wyżej wymienionych, powinny dotyczyć przybliżonej lokalizacji wejścia do obiektu, oznaczonego danym numerem porządkowym;
  3. nie stosuje się jednego numeru porządkowego dla wielu budynków położonych na tej samej nieruchomości; nie nadaje się też odrębnych numerów porządkowych dla poszczególnych kondygnacji budynków;
  4. w przypadku gdy nadawanie kolejnych numerów porządkowych może powodować zaburzenie dotychczasowego ładu i czytelności numeracji porządkowej, organ prowadzący ewidencję podejmuje działania umożliwiające nadawanie numerów porządkowych zgodnie z ładem w zakresie numeracji porządkowej;
  5. dane określające lokalizację i przebieg osi ulic oraz obszar placów ustala się na podstawie informacji zawartych w uchwałach rady gminy w sprawie przebiegu oraz nadania nazw ulicom i placom.

 

Nadawanie numerów porządkowych związanych z określoną ulicą odbywa się w następujący sposób:
  • numery porządkowe wzdłuż ulic głównych wzrastają w kierunku od centrum miejscowości ku jej granicom albo z południa na północ oraz ze wschodu na zachód;
  • numery porządkowe wzdłuż ulic bocznych wzrastają, poczynając od głównej ulicy, w kierunku granic miejscowości;
  • numery porządkowe po lewej stronie ulicy, w kierunku zwiększających się numerów, oznacza się liczbami nieparzystymi, a po prawej stronie liczbami parzystymi;
  • numery porządkowe obiektów przylegających do placu wzrastają, poczynając od naroża placu przy głównej ulicy, zgodnie z kierunkiem ruchu wskazówek zegara;
  • jeżeli plac powstaje z rozszerzenia lub skrzyżowania ulic, dla obiektów przylegających do placu ustala się kolejne numery porządkowe jednej z ulic przechodzących przez plac;
  • przy nadawaniu numerów porządkowych pozostawia się wolne numery pod prognozowaną zabudowę, uwzględniając ład przestrzenny w całej miejscowości lub ład w obrębie danej ulicy lub danego placu.

 

Wzór wniosku o ustalenie numeru porządkowego (zob. art. 47a ust. 6 PrGeodKart), określa załącznik nr 2 do rozporządzenia, natomiast wzór wniosku w postaci elektronicznej umieszcza się, przechowuje oraz udostępnia w centralnym repozytorium wzorów dokumentów elektronicznych. 

W odniesieniu do numerów porządkowych rozporządzenie przewiduje przepisy przejściowe, z których wynika, że:

  • numery porządkowe o strukturze niespełniającej powyższych wymogów nadane przed 31.7.2021 r., mogą być stosowane w ewidencji, jeżeli zapewniają unikalność związanych z nimi adresów i ich czytelną identyfikację w terenie w powiązaniu z adresami sąsiednimi;
  • w przypadku gdy w dniu 31.7.2021 r. istnieją numery porządkowe niespełniające powyższych wymogów, które nie zapewniają unikalności związanych z nimi adresów i czytelnej identyfikacji w terenie w powiązaniu z adresami sąsiednimi lub numery porządkowe powtórzone, organ prowadzący ewidencję dokonuje odpowiedniego przenumerowania z urzędu;
  • w przypadku gdy w dniu 31.7.2021 r. istnieją numery porządkowe niespełniające powyższych wymogów, organ prowadzący ewidencję dokonuje przenumerowania z urzędu albo wnosi do rady gminy o wszczęcie procedury zmiany rodzaju miejscowości zgodnie z art. 8 ustawy z 29.8.2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1443; dalej: NazwMiejscU). 

Aktualizacja danych gromadzonych w ewidencji

Aktualizacji danych ewidencji, ich uzupełnienia lub zmiany dokonuje się z urzędu w trybie czynności materialno-technicznej, w przypadku gdy:

  • nastąpiła zmiana danych, o których mowa w § 4 ust. 1–3 rozporządzenia;
  • został nadany nowy numer porządkowy;
  • nadano nazwę ulicy albo placowi w drodze uchwały rady gminy;
  • została ustalona nowa urzędowa nazwa miejscowości w trybie przepisów art. 8 NazwMiejscU;
  • obiekty przestrzenne ujawniane w ewidencji zakończyły swój cykl istnienia;
  • istniejąca numeracja porządkowa zawiera wady utrudniające jej wykorzystywanie;
  • zostały stwierdzone rozbieżności z innymi rejestrami publicznymi, które wskazują na konieczność poprawy ewidencji.

W dniu, w którym dokonano aktualizacji ewidencji, organ prowadzący ewidencję przekazuje do państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju (PRG) nowe albo zmienione dane ewidencji dotyczące ulic, placów i punktów adresowych, z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego stosowanego do prowadzenia ewidencji (zob. § 8 rozporządzenia).

 

Ważne

Informacje zawarte w ewidencji udostępnia się w postaci elektronicznej za pomocą usług przeglądania i pobierania, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 2 i 3 InfrPrzestrzU. Specyfikację tych usług dotyczących udostępniania danych ewidencji, określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.