Technologie rozpoznawania twarzy są używane w pracy Policji i innych organów ścigania. Pozwalają one nie tylko na identyfikację osoby na podstawie wizerunku jej twarzy, ale także potwierdzenie jej tożsamości czy obserwację. Jak podkreśla w wytycznych Rada, systemy rozpoznawania twarzy używane są coraz częściej, nawet w biznesie czy administracji publicznej. Technologie te w związku z nieustannym rozwojem nauki są coraz wydajniejsze i łatwiejsze do zastosowania, a zatem mogą być stosowane na coraz większą skalę. Mimo wielu korzyści, jakie niesie ze sobą technologia, takich jak chociażby szybsza identyfikacja podejrzanych, powoduje także duże wątpliwości nie tylko w związku z naruszeniami ochrony danych osobowych, ale także dyskryminacją jakiej mogą dopuszczać się algorytmy analizujące wizerunki obywateli, zagrożeniami dla pluralizmu politycznego czy demokracji. Stanowi to ingerencję w prawo do ochrony danych osobowych wyrażone w Karcie Praw Podstawowych.
W związku z powyższym Europejska Rada Ochrony Danych zauważa potrzebę integracji w zakresie regulacji w obszarze stosowania technologii opierających swoją pracę na wizerunkach obywateli. W ślad za tym 12 maja 2022 r. przedstawiła wytyczne odnoszące się do tego zagadnienia.
Po pierwsze, EROD podkreśla, że technologie używane do rozpoznawania wizerunku powinny być używane jedynie wtedy, gdy jest to konieczne i pod warunkiem proporcjonalności działań do celu, ponieważ rozpoznawanie twarzy jest zawsze związane z przetwarzaniem danych biometrycznych należących do szczególnych kategorii danych osobowych. Zdaniem Rady może mieć to związek z naruszaniem praw zawartych w Karcie Praw Podstawowych, między innymi prawa do prywatności, godności człowieka czy prawa do wolności przemieszczania się i zgromadzeń.
Co ważne, Organ podkreśla swoje zrozumienie dla potrzeby korzystania z najnowszych technologii w celu zatrzymania podejrzanych czy ścigania sprawców przestępstw i dodaje, że powodują one zwiększenie wydajności pracy organów ścigania, jednak systemy te powinny być jednak wykorzystywane wyłącznie w ściśle określonych ramach prawnych. Urząd dodaje także, że rozwiązania te są konieczne i nie mają na celu skomplikowania nieskomplikowanych rozwiązań.
Zgodnie z wytycznymi istnieją wyraźne granice w identyfikacji osób za pomocą technologii rozpoznawania twarzy. Taką „czerwoną linią” jest zdalna identyfikacja biometryczna w miejscach publicznych, ponieważ według oceny Organu jest to związane ze zbyt dużym ryzykiem ingerencji w prawa i wolności obywatelskie i „nie ma na nie miejsca w demokratycznym państwie prawnym”. Kolejnym zjawiskiem niedopuszczalnym i naruszającym Kartę Praw Podstawowych są systemy pozwalające na kategoryzowanie ludzi na podstawie danych biometrycznych i podział na grupy ze względu na cechy takie jak płeć czy pochodzenie etniczne. Podobnie jest w przypadku rozwiązań technicznych pozwalających na identyfikację emocji ludzkich. Za niedozwolone w demokratycznym państwie ze względu na niespełnienie wymogu konieczności zostało uznane także tworzenie baz danych na podstawie wizerunków wyciętych z fotografii dostępnych w Internecie.
Źródła:
https://edpb.europa.eu/system/files/2022-05/edpb-guidelines_202205_frtlawenforcement_en_1.pdf
https://www.datatilsynet.no/aktuelt/aktuelle-nyheter-2022/nye-retningslinjer-for-ansiktsgjenkjenning-pa-horing/