Informatyzacja urzędów administracji samorządowej jest bardzo ważnym i kluczowym wyzwaniem kolejnej kadencji samorządu. Coraz więcej albo niemal wszystkie usługi świadczone na rzecz ludności są realizowane z wykorzystaniem systemów informatycznych. Postęp technologiczny oraz oczekiwania mieszkańców gmin i powiatów wymagają dostosowania się do nich jednostek samorządowych.

W ostatnim czasie coraz większa liczba usług publicznych finansowanych z budżetu centralnego, wymaga uczestnictwa samorządów w ich dystrybucji za pomocą scentralizowanych systemów informatycznych. Poziom złożoności systemu, kompetencji wymaganych do jego obsługi oraz ochrony przed atakami cyberprzestępców powoduje, że gminy nie są w stanie w pełni sprostać tym oczekiwaniom. Ponadto skala złożoności poszczególnych systemów i ich koszt nie jest do udźwignięcia przez mniejsze jednostki.

Dlatego potrzebna jest współpraca gmin w tworzeniu wspólnych, współdzielonych systemów informatycznych obsługujących mieszkańców, finansowanych bądź to ze środków własnych lub ze środków centralnych. Zachowując autonomię gmin oraz zasadę pomocniczości, należy oczekiwać, że władze centralne przy tworzeniu nowych systemów będą wykorzystywały wiedzę w zakresie potrzeb mieszkańców oraz najbardziej przyjaznych interfejsów użytkownika oraz udostępniały jednostkom samorządu systemy webowe z bezpiecznym mechanizmem logowania, które pozwolą w sprawny sposób realizować obsługę mieszkańców. Wskazane jest partnerstwo w tworzeniu oraz rozwoju i utrzymaniu takich systemów, odpowiedniego czasu na szkolenie pracowników oraz odpowiedniego poziomu SLA i jakości infrastruktury. Negatywne doświadczenia w zakresie wdrożenia systemu CEPiK, systemu Źródło nie będą miały więcej miejsca. Inne systemy dystrybucji świadczeń między innymi w obszarze polityki społecznej powinny być dostarczone samorządom w odpowiednim czasie oraz po przejściu wymaganych testów.

Gminy i powiaty powinny mieć dostęp do centralnych baz danych w zakresie umożliwiającym im analizę prowadzonej polityki oraz budowania najlepszych rozwiązań do obsługi mieszkańców. Możliwość interoperacyjności pomiędzy poszczególnymi systemami, które funkcjonują w państwie oraz pozyskiwanie danych administracyjnych w trybie bezpiecznego połączenia międzysystemowego jest naturalnym oczekiwaniem jednostek samorządowych wobec administracji centralnej.

Rozwijające się bazy danych o różnych rodzajach aktywności mieszkańców miast i gmin, powinny służyć władzom samorządowym do tworzenia narzędzi analitycznych opartych na anonimowych danych statystycznych. Pozwolą one lepiej analizować oczekiwania mieszkańców, monitorować ich potrzeby oraz budować rozwiązania usprawniające obsługę oraz warunki funkcjonowania mieszkańców na danym terenie.

Dostęp władz samorządowych, a w szczególności mniejszych jednostek do danych statystycznych oraz narzędzi analitycznych, pozwoli im tworzyć inteligentne programy rozwiązywania problemów mieszkańców jak np. zintegrowaną politykę społeczną obejmującą optymalizację wydatkowania środków publicznych na politykę społeczną . Dzięki temu w najbardziej efektywny sposób można spożytkować dane oraz dostępną technologię do budowania zadowolenia mieszkańców oraz ukierunkowania rozwoju zgodnie z potrzebami mieszkańców.

Jednostki samorządu powinny być partnerem władz centralnych w informatyzacji usług publicznych, w edukacji umiejętności cyfrowych obywateli oraz wykorzystywania danych do poprawy poziomu jakości funkcjonowania administracji.

Autor był szefem Kancelarii Premiera (2005-06) i prezesem ZUS w latach 2009–2015.