W kontekście podanej problematyki na uwagę zasługują stosowne regulacje GospNierU, która w art. 13 ust. 1 tej stanowi, że z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z ustaw, nieruchomości mogą być przedmiotem obrotu. W szczególności nieruchomości mogą być przedmiotem sprzedaży, zamiany i zrzeczenia się, oddania w użytkowanie wieczyste, w najem lub dzierżawę, użyczenia, oddania w trwały zarząd, a także mogą być obciążane ograniczonymi prawami rzeczowymi, wnoszone jako wkłady niepieniężne (aporty) do spółek, przekazywane jako wyposażenie tworzonych przedsiębiorstw państwowych oraz jako majątek tworzonych fundacji.
Z punktu widzenia gospodarowania nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa, ustawodawca wprowadził jednak pewne ograniczenia dla starosty jako uprawnionego do gospodarowania mieniem SP. Na uwagę zasługuje art. 23 ust. 1, gdzie postanowiono, że zasobem nieruchomości Skarbu Państwa gospodarują, z zastrzeżeniem ust. 1e, art. 43 ust. 2 i 4, art. 51, art. 57 ust. 1, art. 58-60, starostowie, wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej, a w szczególności:
1) ewidencjonują nieruchomości zgodnie z katastrem nieruchomości;
2) zapewniają wycenę tych nieruchomości;
3) (uchylony)
4) zabezpieczają nieruchomości przed uszkodzeniem lub zniszczeniem;
5) wykonują czynności związane z naliczaniem należności za nieruchomości udostępniane z zasobu oraz prowadzą windykację tych należności;
6) współpracują z innymi organami, które na mocy odrębnych przepisów gospodarują nieruchomościami Skarbu Państwa, a także z właściwymi jednostkami samorządu terytorialnego;
7) zbywają oraz nabywają, za zgodą wojewody, nieruchomości wchodzące w skład zasobu, z zastrzeżeniem art. 17;
7a) wydzierżawiają, wynajmują, użyczają oraz oddają w użytkowanie nieruchomości wchodzące w skład zasobu, przy czym umowa zawierana na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub czas nieoznaczony wymaga zgody wojewody; zgoda wojewody jest wymagana również w przypadku, gdy po umowie zawartej na czas oznaczony nie dłuższy niż 3 lata strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość;
8) podejmują czynności w postępowaniu sądowym, w szczególności w sprawach dotyczących własności lub innych praw rzeczowych na nieruchomości, o zapłatę należności za korzystanie z nieruchomości, o roszczenia ze stosunku najmu, dzierżawy lub użyczenia, o stwierdzenie nabycia spadku, o stwierdzenie nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie;
9) składają wnioski o założenie księgi wieczystej dla nieruchomości Skarbu Państwa oraz o wpis w księdze wieczystej.
W kontekście poruszonego zagadnienia warto odnotować stanowisko wyrażone w wystąpieniu pokontrolnym RIO w Katowicach z 10.6.2022 r. (znak WK-610/3/4/22). We wskazanym dokumencie kontrolnym ustalono m.in., że:
W 2018 r. bez zgody Wojewody (…..) zawarto umowę dzierżawy nieruchomości gruntowej stanowiącej własność Skarbu Państwa, oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr 589/120 o pow. 377 m2 i część działki nr 588/120 o pow. 23 m2, na czas określony (…). Powyższym naruszono art. 23 ust. 1 pkt 7aGospNierU.
We wniosku pokontrolnym nakazano wzmocnić nadzór nad pracownikami w zakresie przygotowania dokumentacji dotyczącej nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa mając na uwadze ww. art. 23 ust. 1 pkt 7a GospNierU.
Podsumowując, stanowisko RIO ma prawne uzasadnienie w przepisach GospNierU. Starosta jako gospodarujący mieniem SP musi respektować te regulacje.
Źródło: https://riokatowice.bip.net.pl/