Dotacja na modernizację systemu grzewczego wyklucza możliwość refundowania już poniesionych wydatków

Uchwała ta została podjęta przez radę gminy na podstawie upoważnienia ustawowego z art. 403 ust. 4-6 PrOchrŚrod. Dla przypomnienia, ze wskazanych regulacji wynika, że finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej może polegać na udzielaniu dotacji celowej w rozumieniu przepisów ustawy o finansach publicznych z budżetu gminy na finansowanie lub dofinansowanie kosztów inwestycji realizowanych przez wskazane w tym przepisie podmioty. Zasady udzielania dotacji celowej obejmujące w szczególności kryteria wyboru inwestycji do finansowania lub dofinansowania oraz tryb postępowania w sprawie udzielania dotacji i sposób jej rozliczania określa rada gminy w drodze uchwały, zaś udzielenie dotacji celowej następuje na podstawie umowy zawartej przez gminę. Wskazana regulacja pozostaje zaś w funkcjonalnym związku z przepisami FinPubU. W tej ostatniej ustawie na uwagę zasługuje m.in. art. 126 FinPubU, z którego wynika, że dotacjami są podlegające szczególnym zasadom rozliczania środki z budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz z państwowych funduszy celowych przeznaczone na podstawie tej ustawy, odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych, na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań publicznych. Należy podkreślić, że zasadniczą cechą odróżniającą dotacje od innych rodzajów wydatków jest między innymi to, że podlegają szczególnym zasadom rozliczania. Ponadto, jak literalnie wynika z dyspozycji ww. art. 126 FinPubU, dotacje przeznaczane są na realizację zadań publicznych. Natomiast zgodnie z art. 250 FinPubU z umowy w sprawie udzielenia dotacji ma wynikać w szczególności:

1. wysokość dotacji’
2. cel lub opis zakresu rzeczowego zadania, na którego realizację są przekazywane środki dotacji;
3. termin wykorzystania dotacji, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego;
4. termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji oraz
5. termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji celowej.

Wskazane wyżej regulacje prawne nie przewidują możliwości „refundowania” z budżetu gminy wydatków poniesionych na przedsięwzięcia związane z ochroną środowiska przed zawarciem umowy. Z istoty dotacji celowej wynika bowiem, że może ona być wykorzystana przez beneficjenta w związku z realizacją zadania publicznego wyłącznie na wydatki ponoszone po zawarciu umowy o dotację.

Powyższe ustalenia zostały poczynione przez regionalną izbę obrachunkową na kanwie zapisów uchwały dotacyjnej przewidujących przekazywanie dotacji po zakończeniu przedsięwzięcia. Nadto zapisy uchwały przewidywały, że za koszty kwalifikowane przedsięwzięcia uznaje się wydatki poniesione przez osobę ubiegającą się o przyznanie dotacji w okresie do 6 miesięcy przed dniem złożenia wniosku o udzielenie dotacji. 

Finalnie skutkowało to orzeczeniem nieważności całej uchwały dotacyjnej. W uzasadnieniu zaznaczono także, że dotacja celowa przeznaczona na finansowanie lub dofinansowanie inwestycji z zakresu ochrony środowiska, służyć powinna realizacji zadania publicznego przez jej beneficjenta, jako zadania przyszłego po udzieleniu dotacji. Okoliczność taka wyklucza refinansowanie poniesionych już wydatków przez podmioty, które miałyby taką dotację otrzymać. Należy bowiem zwrócić uwagę, że dopiero po zawarciu umowy można mówić o realizacji zadania publicznego przez beneficjenta dotacji. 

Podsumowując, wskazane rozstrzygnięcie nadzorcze jest prawnie uzasadnione. Przepisy ww. ustaw nie dopuszczają bowiem możliwości finansowania lub dofinansowania kosztów zadań publicznych, które już zostały poniesione, gdyż wydatek ten miałby charakter refundacji poniesionych kosztów, nie zaś dotacji na realizację zadania. 

Źródło: http://bip.gdansk.rio.gov.pl