Dopuszczalność zmiany starych stawek opłat za użytkowanie wieczyste – uchwała SN z 27.2.2020 r. (III CZP 58/19)

Stan faktyczny

Spółka T. wniosła do Urzędu Miejskiego w Z. o zmianę wysokości stawki procentowej z tytułu opłaty za użytkowanie wieczyste nieruchomości położonej w mieście Z. wskazując, że nieruchomość przeznaczona jest pod urządzenia infrastruktury technicznej związanej z dostarczaniem energii elektrycznej, a zatem do realizacji celu publicznego zgodnie z art. 6 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Spółka wnosiła o obniżenie opłaty rocznej ze stawki 3% do 1%.

Prezydent Miasta Z. odmówił zmiany stawek, stwierdzając, że nie zaistniały obligatoryjne przesłanki do obniżenia stawki opłaty za użytkowanie wieczyste, zwłaszcza, że stawka procentowa opłaty za użytkowanie wieczyste została ustalona jeszcze przed 1990 r. na podstawie dawnych przepisów o gospodarce nieruchomościami z 1985 r.

Spółka odwołała się od tej decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K., ale SKO oddaliło odwołanie.

Postępowanie przed sądami powszechnymi

Sprawa trafiła do sądu. Rozpoznający sprzeciw Sąd Rejonowy w Z. oddalił go. Apelację złożyła spółka, ale rozpoznający ją Sąd Okręgowy w G. dostrzegł w sprawie poważny problem prawny – dopuszczalności zmiany stawki procentowej opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste, gdy aktualizacja dokonana została na zasadzie art. 78 GospNierU, tj. w drodze wypowiedzenia opłaty rocznej, a sama stawka procentowa była ustalona jeszcze pod rządami poprzedniej ustawy, a więc ponad 30 lat temu. Pytanie prawne w tej kwestii trafiło do Sądu Najwyższego

Stanowisko Sądu Najwyższego

W odpowiedzi SN 27.2.2020 r. wydał uchwałę (III CZP 58/19), w której stwierdził, że dopuszczalna jest zmiana wysokości stawki procentowej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego gruntu także na podstawie art. 221 ust. 1 GospNierU w sytuacji, gdy ‒ ze względu na zmianę wartości nieruchomości ‒ wcześniej została już dokonana aktualizacja opłaty rocznej na podstawie art. 78 w związku z art. 77 ust. 1 GospNierU, w drodze wypowiedzenia wysokości opłaty rocznej, przy zastosowaniu stawki procentowej ustalonej przed wejściem w życie tej ustawy. Zmiana stawek procentowych opłat za użytkowanie wieczyste jest więc możliwa także i w przypadku, gdy stawka procentowa opłaty została ustalona dawno temu.