W Dz.U. z 2022 r. pod poz. 1967 opublikowano ustawę z 15.9.2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw (dalej: specustawa).
Dodatek dla gospodarstw domowych przysługuje osobie w gospodarstwie domowym, w przypadku gdy głównym źródłem ciepła gospodarstwa domowego jest (art. 24 ust. 1 specustawy):
- kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia albo piec kaflowy na paliwo stałe, zasilane peletem drzewnym, drewnem kawałkowym lub innym rodzajem biomasy, albo
- kocioł gazowy zasilany skroplonym gazem LPG, albo
- kocioł olejowy
– zgłoszone lub wpisane do centralnej ewidencji emisyjności budynków do 11.8.2022 r., albo po tym dniu – w przypadku głównych źródeł ogrzewania zgłoszonych lub wpisanych po raz pierwszy do centralnej ewidencji emisyjności budynków.
Dodatek przysługuje też niektórym cudzoziemcom (zob. art. 24 ust. 10 specustawy).
Przez gospodarstwo domowe rozumie się tu:
- osobę fizyczną samotnie zamieszkującą i gospodarującą (gospodarstwo domowe jednoosobowe) albo
- osobę fizyczną oraz osoby z nią spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie z nią zamieszkujące i gospodarujące (gospodarstwo domowe wieloosobowe).
Dodatek dla gospodarstw domowych wypłaca się na wniosek wymienionej osoby, którego wzór określi minister energii.
Jeżeli:
- pod jednym adresem miejsca zamieszkania zamieszkuje więcej niż jedno gospodarstwo domowe, jeden dodatek dla gospodarstw domowych przysługuje dla wszystkich gospodarstw domowych zamieszkujących pod tym adresem;
- wniosek o wypłatę dodatku dla gospodarstw domowych złożono dla więcej niż jednego gospodarstwa domowego mających ten sam adres miejsca zamieszkania, to dodatek ten jest przyznawany wnioskodawcy, który złożył wniosek jako pierwszy; pozostałe wnioski pozostawia się bez rozpoznania;
- wniosek o wypłatę dodatku dla gospodarstw domowych złożyła więcej niż jedna osoba z danego gospodarstwa domowego wieloosobowego, dodatek ten jest przyznawany wnioskodawcy, który złożył taki wniosek jako pierwszy.
Nie każde gospodarstwo domowe ma prawo do omawianego dodatku energetycznego. Dodatek dla gospodarstw domowych nie przysługuje:
- gospodarstwom domowym objętym pozytywnie rozpatrzonym wnioskiem o wypłatę dodatku węglowego;
- osobie w gospodarstwie domowym, na potrzeby którego zostało zakupione paliwo stałe, po cenie i od przedsiębiorcy, o których mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z 23.6.2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw (Dz.U. z 2022 r. poz. 1477 ze zm.).
Na potrzeby składania wniosków o wypłatę dodatku dla gospodarstw domowych przyjmuje się, że:
- jedna osoba może wchodzić w skład tylko jednego gospodarstwa domowego;
- gospodarstwo domowe może otrzymać dodatek z tytułu wykorzystania wyłącznie jednego źródła ciepła.
Dodatek dla gospodarstwa domowego wynosi:
- 3000 zł – w przypadku gdy głównym źródłem ciepła jest kocioł na paliwo stałe zasilany peletem drzewnym lub innym rodzajem biomasy, z wyłączeniem drewna kawałkowego;
- 1000 zł – w przypadku gdy głównym źródłem ciepła jest kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia albo piec kaflowy, zasilane drewnem kawałkowym;
- 500 zł – w przypadku gdy głównym źródłem ciepła jest kocioł gazowy zasilany skroplonym gazem LPG;
- 2000 zł – w przypadku gdy głównym źródłem ciepła jest kocioł olejowy.
Wniosek składa się:
- do 30 listopada 2022 r. (wnioski złożone po 30 listopada 2022 r. pozostawia się bez rozpoznania);
- w gminie właściwej ze względu na miejsce zamieszkania osoby składającej wniosek;
- na piśmie lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej (w przypadku złożenia wniosku o wypłatę dodatku dla gospodarstw domowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej wniosek ten opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym).
Dodatek dla gospodarstw domowych wypłaca się w ciągu miesiąca od dnia złożenia wniosku o jego wypłatę.
Wójt, burmistrz albo prezydent miasta dokonuje weryfikacji wniosku, w szczególności w zakresie zgłoszenia lub wpisania głównego źródła ciepła do centralnej ewidencji emisyjności budynków, biorąc też pod uwagę informacje wymienione w art. 24 ust. 21 specustawy, czyli m.in. deklaracje „śmieciowe”, a także informacje pozyskane w postępowaniu o przyznanie innych dodatków.
Jeżeli podczas weryfikacji wniosku wystąpią wątpliwości dotyczące gospodarstwa domowego wnioskodawcy, wójt, burmistrz albo prezydent miasta może przeprowadzić wywiad środowiskowy w miejscu zamieszkania wnioskodawcy. W toku wywiadu środowiskowego ustala się, czy stan faktyczny danego gospodarstwa domowego jest zgodny z informacjami podanymi we wniosku. Niewyrażenie zgody na przeprowadzenie wywiadu środowiskowego stanowi podstawę do odmowy przyznania dodatku dla gospodarstw domowych.
Przyznanie przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta dodatku dla gospodarstw domowych nie wymaga wydania decyzji administracyjnej, ale odmowa przyznania dodatku dla gospodarstw domowych, uchylenie oraz rozstrzygnięcie w sprawie nienależnie pobranego dodatku wymagają wydania decyzji administracyjnej.
Wójt, burmistrz albo prezydent miasta przesyła wnioskodawcy informację o przyznaniu dodatku na wskazany przez niego adres poczty elektronicznej, o ile wnioskodawca wskazał go we wniosku. Jeżeli wnioskodawca nie wskazał adresu poczty elektronicznej we wniosku, wójt, burmistrz albo prezydent miasta, odbierając ten wniosek od wnioskodawcy, informuje go o możliwości bezpośredniego odebrania od tego organu informacji o przyznaniu dodatku. Przy czym, nieodebranie informacji o przyznaniu dodatku dla gospodarstw domowych nie wstrzymuje wypłaty tego dodatku.
