Stan faktyczny
W związku z problemami finansowymi dewelopera została udzielona mu wysoka pożyczka. Firma udzielająca pożyczki złożyła wcześniej wniosek o wpis hipoteki przymusowej. Dysponując umową notarialną firma uzyskała dla niej klauzulę wykonalności w sądzie, ale dopiero po złożeniu wniosku o wpis hipoteki. Referendarz odrzucił jednak wniosek o wpis, mimo dosłania w późniejszym terminie wspomnianego aktu notarialnego do sądu.
W ocenie Sądu Najwyższego
Zgodnie z art. 6262 § 3 i § 31 ustawy z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (tj. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.), do wniosku o wpis należy dołączyć dokumenty, stanowiące podstawę wpisu w księdze wieczystej, a do wniosku o wpis w księdze wieczystej na podstawie tytułu wykonawczego, należy dołączyć dokument uzyskany z systemu teleinformatycznego umożliwiający sądowi weryfikację istnienia i treści tytułu wykonawczego.
Z kolei w myśl art. 29 ustawy z 6.7.1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tj. Dz.U. z 2016 r. poz. 790 ze zm.), wpis w księdze wieczystej ma moc wsteczną od chwili złożenia wniosku o dokonanie wpisu, a w wypadku wszczęcia postępowania z urzędu – od chwili wszczęcia tego postępowania.
Nie można uwzględnić wniosku bez wymaganych załączników. Jak bowiem wskazał SN w uzasadnieniu postanowienia z 9.9.2016 r. (sygn. V CSK 81/16), jedynie dokument istniejący w dniu złożenia wniosku i dołączony do niego może być brany pod uwagę. Jeżeli dokumentu takiego nie ma, to nie ma podstaw do dokonania wpisu przez sąd wieczystoksięgowy. Jak wskazał SN, sąd rozpoznając wniosek o wpis hipoteki do księgi wieczystej, bada wniosek jedynie od strony formalnej, a zatem musi więc badać także dokumenty dołączone do wniosku w dniu jego złożenia.