Przepisy art. 12 ust. 1 i 2 oraz art. 135 ust. 1 lit. j Dyrektywy Rady 2006/112/WE należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one przepisom ustawy z 11.3.2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221, ze zm.; dalej: VATU), które uzależniają zwolnienie z podatku w związku z dostawą budynków od spełnienia warunku, zgodnie z którym pierwsze zasiedlenie tych budynków następuje w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu VAT.

Pierwszym zagadnieniem, którym zajął się Trybunał było rozumienie pojęcia „pierwszego zasiedlenia”. Trybunał wskazał, że „pierwsze zasiedlenie”, o którym mowa w art. 2 pkt 14 VATU zdefiniowane zostało w sposób sprzeczny z Dyrektywą 2006/112/WE. Pierwsze zasiedlenie nie musi być bowiem, jak twierdziły organy podatkowe, związane z czynnością opodatkowaną, gdyż nie wynika to z przepisów Dyrektywy. W przypadku gdy np. podatnik najpierw zasiedli budynek dla własnych potrzeb, a następnie dokona jego sprzedaży to może do niego mieć zastosowanie zwolnienia z VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 VATU.

Zatem wszystkie budynki używane (te, których okres używania trwał dłużej niż dwa lata od wybudowania bądź istotnej modernizacji) będą mogły być zwolnione z VAT niezależnie od tego czy ich poprzednia dostawa była czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT oraz czy ich wykorzystanie następowało w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu.

Kryterium „poniesienia wydatków na ulepszenie”

Drugie zagadnienie, do którego odniósł się Trybunał związane było z wprowadzeniem przez polskiego ustawodawcę kryterium poniesienia wydatków na ulepszenie w wysokości co najmniej 30% wartości początkowej, które jest warunkiem ponownego pierwszego zasiedlenia budynku (art. 2 pkt 14 lit. b VATU).

Wskazane przepisy Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwiają się one, aby przepisy krajowe uzależniały owo zwolnienie od warunku, zgodnie z którym w wypadku „ulepszenia” istniejącego budynku poniesione wydatki nie mogą przekroczyć 30% początkowej wartości tego budynku, o ile rzeczone pojęcie „ulepszenia” jest interpretowane w taki sam sposób jak pojęcie „przebudowy” zawarte w art. 12 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE. Takie stanowisko wynika z wyroku TSUE z 16.11.2017 r. w sprawie Kozuba Premium Selection sp. z o.o.

Pojawiła się bowiem wątpliwość czy warunek ten odpowiada pojęciu „przebudowa”, o którym mowa w art. 12 Dyrektywy 2006/112/WE, w wyniku której budynek powinien być traktowany dla celów opodatkowania VAT tak samo jak budynek „nowy”. W tym zakresie Trybunał nie uznał polskich przepisów za niezgodne Dyrektywą 2006/112/WE. Jednak zwrócił uwagę na różnicę pomiędzy kryterium stosowanym w prawie krajowym i w dyrektywie. W świetle art. 12 ww. Dyrektywy okolicznością, która powoduje opodatkowanie dostawy budynków, jest „przebudowa”, w wyniku której następuje taka zmiana budynku, że „dany stary budynek może zostać przyrównany do nowego budynku”. Pojęcie „ulepszenie” powinno więc być interpretowane, zdaniem Trybunału, tak jak „przebudowa”. W konsekwencji, krajowa regulacja może być uznana za zgodną z Dyrektywą 2006/112/WE, jeżeli „ulepszenie” będzie interpretowane w taki sam sposób jak „przebudowa” w świetle Dyrektywy.