Jedną z konsekwencji wstrzymania prowadzenia robót budowlanych jest wydanie na podstawie art. 51 ust. 1 pkt 3 ustawy z 7.7.1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1332, dalej: PrBud) decyzji nakazującej sporządzenie i przedstawienia w zakreślonym terminie projektu budowlanego zamiennego uwzględniającego zmiany wynikające z dotychczas wykonanych robót budowlanych oraz – w razie potrzeby – wykonania określonych czynności lub robót budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem w celu doprowadzenia ich do stanu zgodnego z prawem. Prawidłowe wykonanie przez adresata decyzji zobowiązującej do sporządzenia nowego projektu budowlanego zamiennego obliguje organ nadzoru budowlanego do wydania kolejnej decyzji tzn. decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego i pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych (art. 51 ust. 4 PrBud). Jednocześnie należy pamiętać, że organ administracji architektoniczno-budowlanej, działając w zgodzie co do art. 36a ust. 2 PrBud ma obowiązek uchylenia decyzji o pozwoleniu na budowę w przypadku wydania decyzji, o której mowa w art. 51 ust. 1 pkt 3 PrBud.

Zdarza się, że organy administracji architektoniczno-budowalnej przy wydaniu decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego i pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych nie wymagają od inwestora oświadczenia o prawie dysponowania gruntem. Uważają bowiem, że skoro raz już inwestor składał takie oświadczenie, a sprawa dotyczy tej samej budowy i nieruchomości, to nie ma potrzeby ponownego składania oświadczenia.

Tymczasem wyeliminowanie z obrotu prawnego pierwotnie wydanego pozwolenia na budowę powoduje to, że inwestor zamierzając kontynuować inwestycję musi spełnić warunki wymagane od inwestora tak, jakby przystępował do realizacji inwestycji. Jeżeli inwestor, który zamierza uzyskać pozwolenie na budowę do wniosku dołącza, miedzy innymi oświadczenie składane pod rygorem odpowiedzialności karnej o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane (art. 32 ust. 4 pkt 2 PrBud), to również w postępowaniu zmierzającym do udzielenia pozwolenia na wznowienie robót budowlanych takie oświadczenie inwestor jest zobowiązany złożyć.

W uzasadnieniu uchwały NSA z 10.1.2011 r. sygn. akt II OPS 2/10 wyjaśniono, że ustawodawca nie wiąże wydania decyzji w postępowaniu naprawczym uregulowanym w art. 51 ust. 1 pkt 3 PrBud z obowiązkiem złożenia oświadczenia o prawie do terenu na cele budowlane tylko w jednym przypadku tj. wydania wynikającej z art. 51 ust. 1 pkt 3 PrBud decyzji o zatwierdzeniu projektu zamiennego w sytuacji, gdy roboty budowlane zostały już zakończone. Zgodnie z przywołaną uchwałą NSA rozstrzygnął sprawę, w której inwestor nie złożył oświadczania o prawie dysponowania gruntem na potrzeby wydania projektu zamiennego. W uzasadnieniu wyroku NSA z 4.7.2017 r. ( II OSK 1990/16) wskazano, że skoro decyzja o zatwierdzeniu projektu budowlanego zamiennego i pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych jest wydawana w miejsce decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego i udzieleniu pozwolenia na budowę to należy do niej stosować przepisy regulujące wykonanie decyzji o pozwoleniu na budowę. Ponieważ projekt budowlany zamienny dotyczy konkretnej inwestycji realizowanej przez inwestora na nieruchomości do której powinien on posiadać prawo dysponowania nią na cele budowlane, to złożenie tego oświadczenia w innej sprawie nie może być brane pod uwagę w tej sprawie.

Na koniec należy wskazać, że sytuacja prawno-faktyczna inwestora, który przystępuje do robót budowlanych i od którego wymaga się złożenia oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane, niczym się nie różni od sytuacji inwestora, który utracił takie pozwolenie i który musi na nowo uzyskiwać zatwierdzenie projektu budowlanego zamiennego. Fakt, że inwestor, który pozwolenie utracił musi uzyskać pozwolenie na podjęcie dalszych robót budowlanych, czyli wznowienie robót budowlanych, nie daje podstaw do odmiennego traktowania obu inwestorów.