Przepis art. 61 ust. 1 w związku z art. 61 ust. 3 ustawy z 27.3.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1073 ze zm., dalej: PlanZagospU) stanowi podstawę wydania decyzji o warunkach zabudowy dla linii kolejowych, obiektów liniowych i urządzeń infrastruktury technicznej. W świetle ww. przepisów można wydać decyzję o warunkach zabudowy dla tego rodzaju przedsięwzięć inwestycyjnych, jeżeli istniejące lub projektowane uzbrojenie terenu jest wystarczające dla zamierzenia budowlanego, teren nie wymaga uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne, albo jest objęty zgodą uzyskaną przy sporządzaniu miejscowych planów, które utraciły moc na podstawie art. 67 ustawy z 7.7.1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 1999 r. poz. 139, ze zm.), oraz wtedy gdy decyzja jest zgodna z przepisami odrębnymi.

Do określenia warunków zabudowy dla linii kolejowych, obiektów liniowych i urządzeń infrastruktury technicznej nie ma konieczność spełniania warunku tzw. dobrego sąsiedztwa (co najmniej jedna działka sąsiednia, dostępna z tej samej drogi publicznej, jest zabudowana w sposób pozwalający na określenie wymagań dotyczących nowej zabudowy w zakresie kontynuacji funkcji, parametrów, cech i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, w tym gabarytów i formy architektonicznej obiektów budowlanych, linii zabudowy oraz intensywności wykorzystania terenu), ani warunku dostępu do drogi publicznej.

Jakkolwiek pojęcia „linia kolejowa”, czy też „obiekt liniowy”, nie budzą wątpliwości, to termin „urządzenia infrastruktury technicznej”, wobec braku definicji legalnej, powoduje problemy interpretacyjne. Z takim problem interpretacyjnym zmierzył się WSA w Szczecinie, który wyrokiem z 17.9.2015 r. (II SA/Sz 129/15) oddalił skargę inwestora na decyzję odmawiającą ustalenia warunków zabudowy dla inwestycji polegającej na montażu instalacji fotowoltaicznej o mocy 1,0 MW. Podstawą odmowy ustalania warunków zabudowy było niespełnienie wymogów zasady dobrego sąsiedztwa. Po rozpoznaniu sprawy sąd uznał, że systemy fotowoltaiczne w obecnym stanie prawnym zostały wprost zaliczone do zabudowy przemysłowej. Tym samym nie mogą stanowić urządzeń infrastruktury technicznej w rozumieniu art. 61 ust. 3 PlanZagospU i nie mogą korzystać z wyłączenia od wymogu zasady dobrego sąsiedztwa.

Wątpliwości co do kwalifikacji systemu fotowoltaicznego jako urządzenia infrastruktury technicznej ostatecznie przeciął NSA wyrokiem z 27.9.2017 r. II OSK 158/16. Sąd dokonując wykładni przedmiotowego pojęcia sięgnął po historyczny kontekst kształtowania się instytucji, a także uwzględnił cel, jakiemu ma służyć odwołanie się w tym przepisie do ww. pojęcia. Kolejną kwestią, która determinowała rozumienie pojęcia urządzenia infrastruktury technicznej, była ewolucja techniczna i technologiczna urządzeń elektrycznych i coraz większy procent energii wytwarzany ze źródeł odnawialnych.

Pojęcie „urządzenie infrastruktury technicznej” zostało użyte po raz pierwszy przez ustawodawcę w ustawie z 21.8.1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2147 ze zm., dalej: GospNierU) w art. 143 ust. 2: ”Przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych”. Definicję zawartą w ww. przepisie stosuje się do instytucji opłat adiacenckich, a także nabywania w drodze darowizny przez gminy nieruchomości przeznaczonych w planach miejscowych pod urządzenia infrastruktury technicznej, czy też zbywania nieruchomości publicznej w drodze bezprzetargowej na realizację urządzeń infrastruktury technicznej, jeżeli cele te będą realizowane przez podmiot, dla którego są to cele statutowe, i którego dochody przeznacza się w całości na działalność statutową.

Późniejszy akt prawny – PlanZagospU w art. 13 ust. 1 pkt 3 stanowi, że plan miejscowy sporządza się dla obszaru, na którym przewiduje się zadania dla realizacji lokalnych celów publicznych, z wyjątkiem zadań związanych z budową urządzeń infrastruktury technicznej w granicach pasa drogowego. Tym samym następuje powiązanie tego pojęcia z kontekstem planistycznym.

Odnosząc się już bezpośrednio do urządzeń elektrycznych jako jednego z przykładu urządzeń infrastruktury technicznej, należy wskazać, że w tym pojęciu mieszczą się także urządzenia związane z pozyskiwaniem energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Najnowsze orzecznictwo NSA dotyczące energii wiatrowej wskazuje, że elektrownie wiatrowe stanowią urządzenia infrastruktury technicznej w rozumieniu przepisu art. 61 ust. 3 PlanZagospU. Jak wskazuje się w orzecznictwie, urządzenia infrastruktury technicznej to przewody lub urządzenia techniczne stosowane do wytwarzania, przetwarzania, przesyłania, magazynowania, dystrybucji oraz użytkowania energii elektrycznej, czyli m.in. siłownie wiatrowe z generatorem energii elektrycznej. Jeżeli zatem elektrownia wiatrowa jest urządzeniem infrastruktury technicznej, to nie ma przesłanek odmiennego traktowania instalacji fotowoltaicznej.