Czy funkcjonariusz policji może legitymować pracownika socjalnego?

W ocenie Polskiej Federacji Związkowej Pracowników Socjalnych i Pomocy Społecznej funkcjonariusze policji domagają się od pracowników socjalnych okazania dowodu osobistego, ponieważ uznają, że okazanie przez nich legitymacji służbowej jest niewystarczające. Zdaniem Związku taka praktyka policji jest nieprawidłowa. Chodzi również o ochronę danych osobowych pracowników socjalnych.

Stanowisko Komendy Głównej Policji

Komenda Głównej Policji w odpowiedzi na pismo Polskiej Federacji Związkowej Pracowników Socjalnych i Pomocy Społecznej powołała się na art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy z 6.4.1990 r. o Policji (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1782 ze zm.), który określa prawo funkcjonariusza policji do legitymowania osób. Policjant ustala tożsamość osoby legitymowanej m.in. na podstawie:

• dowodu osobistego,
• dokumentu paszportowego,
• zagranicznego dokumentu tożsamości,
• innego dokumentu zawierającego fotografię i oznaczonego numerem lub serią (§ 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 29.9.2015 r. w sprawie postępowania przy wykonywaniu niektórych uprawnień policjantów; Dz.U. z 2015 r. poz. 1565 ze zm.).

Policjant dokumentuje legitymowanie osoby w notatniku służbowym lub w notatce służbowej, określając datę, czas, miejsce i przyczynę legitymowania oraz następujące dane osoby legitymowanej: imię (imiona) i nazwisko oraz adres zamieszkania lub pobytu, numer PESEL, a w przypadku braku informacji o numerze PESEL – datę i miejsce urodzenia oraz imiona rodziców i nazwisko rodowe, a także rodzaj i cechy identyfikacyjne dokumentu, na podstawie którego ustalono tożsamość osoby legitymowanej, lub rodzaj informacji, na podstawie której ustalono tożsamość osoby legitymowanej (§ 7 rozporządzenia).

Komenda Główna Policja podkreśliła, że może się zdarzyć, że policjant wylegitymuje pracownika socjalnego, np. w razie naruszenia jego nietykalności cielesnej, ale ma to na celu zebranie dowodów do prowadzenia postępowania. Zdaniem Komendy Głównej Policji nie zawsze będzie zachodziła konieczność podania wszystkich wskazanych wyżej danych, w tym miejsca zamieszkania pracownika socjalnego.

Sprawdzenie tożsamości tylko na podstawie legitymacji służbowej, bez pozyskania wskazanych wyżej danych, nie będzie jednak możliwe np. wtedy, gdy pracownik występuje jako zawiadamiający, pokrzywdzony czy świadek. W takich przypadkach policjant ustala miejsce zamieszkania osoby będącej pracownikiem socjalnym na podstawie dokumentu tożsamości. Poza tym, jeśli pracownik socjalny występuje jako świadek czy pokrzywdzony, przepisy obligują do zachowania tajemnicy dotyczącej miejsca zamieszkania lub miejsca pracy, chyba że ujawnienie tych informacji jest ważne dla rozstrzygnięcia sprawy.