O ile w przypadku przedsiębiorców będących osobami prawnymi, nie ulega wątpliwości, że każda nieruchomość będąca w ich posiadaniu służy prowadzeniu działalności gospodarczej, o tyle w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą sprawa nie jest już tak jasna. Tego rodzaju podmioty mogą bowiem posiadać zarówno nieruchomości związane z działalnością gospodarczą, jak też inne nieruchomości, które nie służą takiej działalności. Jakie wobec tego są kryteria uznania danej nieruchomości za związaną z działalnością gospodarczą?

Przede wszystkim ujęcie nieruchomości w ewidencji środków trwałych, czy dokonywanie odpisów amortyzacyjnych, albo też zaliczanie do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących nieruchomości, przesądza już o jej gospodarczym przeznaczeniu. Dana nieruchomość z założenia wchodzi w skład przedsiębiorstwa i służy do określonych zadań gospodarczych, a przez to jest jednym ze składników materialnych przedsiębiorstwa.

Za związane z prowadzeniem działalności gospodarczej – zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy z 12.1.1991 r. – o podatkach i opłatach lokalnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 ze zm.; dalej: PodLokU) uważa się grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b PodLokU chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.

Ponieważ w PodLokU brak jest definicji pojęcia „względy techniczne”, w piśmiennictwie przyjęło się uważać, że pod tym pojęciem należy rozumieć okoliczności obiektywne, trwałe, nieusuwalne, niezależne od przedsiębiorcy.

Ważne

Względy techniczne w sposób trwały muszą wyłączać możliwość wykorzystania nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej. Pojęcie to nie obejmuje swoim zakresem technologicznych, ekonomicznych, jak również finansowych czy prawnych przyczyn braku możliwości wykorzystywania przedmiotu opodatkowania do prowadzenia działalności gospodarczej (np. braku dostępu do drogi publicznej, czy nadmiernych kosztów związanych z uzbrojeniem terenu w media).

Do nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej zaliczone winny być również te grunty lub budynki, które przejściowo nie są wykorzystywane przez podatnika w prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, ale ich cechy oraz rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej powoduje, że mogą być one wykorzystywane na ten cel.

Faktyczne niewykorzystanie nieruchomości do prowadzenia działalności gospodarczej nie stanowi wystarczającej okoliczności do uznania, że nie jest ona związana z prowadzeniem działalności gospodarczej. Koniecznym jest, aby dany przedmiot opodatkowania nie mógł być wykorzystywany w ogóle, w jakiejkolwiek działalności gospodarczej.

Tylko i wyłącznie w sytuacji łącznego ziszczenia się stanów faktycznych objętych hipotezą tego przepisu nieruchomość będzie podlegała opodatkowaniu według innych stawek, niż związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.