Gminy wysokość opłat mogą zróżnicować w zależności od:

1) powierzchni lokalu mieszkalnego,

2) liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość,

3) rodzaju terenów: wiejskie lub miejskie,

4) rodzaju zabudowy.

Powyższe kryteria można ponadto łączyć. Ustawodawca nie wskazał wytycznych, jakimi rady gmin mają się kierować przy wyborze metody określania wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami. Gminy zapominają jednak w praktyce o prawie unijnym, a także konstytucyjnej zasadzie równości daninowej.

Artykuł 84 ustawy z 2.4.1997 r. ‒ Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm.) mówi o tym, że każdy zobowiązany jest do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków. Wywodzi się z tego zasada sprawiedliwości daninowej, która mówi, że nie można różnicować zasad opodatkowania obywateli znajdujących się w tej samej sytuacji faktycznej.

W świetle dyrektywy 2008/98/WE (art. 14 ust. 1) jedną z naczelnych zasad ochrony środowiska na terenie całej Unii Europejskiej jest zasada „zanieczyszczający płaci”, co znaczy tyle, że płaci ten kto generuje śmieci.

Szczególnie niesprawiedliwa okazuje się opłata uzależniona od wielkości nieruchomości, najbardziej dotkliwa dla osób samotnie gospodarujących – podkreśla RPO.

Źródło: https://www.rpo.gov.pl/pl/content/rpo-ws-podwyzek-za-smieci-wg-do-ministra-srodowiska-i-klimatu