Powód przez pewien czas był zatrudniony w spółce akcyjnej na stanowisku prezesa zarządu. Kilka miesięcy po złożeniu przez niego rezygnacji z zajmowanego stanowiska walne zgromadzenie akcjonariuszy nie udzieliło mu absolutorium.

Manager zwrócił się o podanie przyczyn takiej decyzji, le w odpowiedzi Ministra Infrastruktury i Budownictwa (Skarb Państwa głosował za nieudzieleniem absolutorium) padło stwierdzenie, że taka uchwała nie wymaga uzasadnienia. W tej sytuacji mężczyzna wniósł pozew o ochronę dóbr osobistych. Domagał się opublikowania w Internecie stosownego oświadczenia oraz zapłaty 30 000 zł na rzecz wskazanej w pozwie fundacji.

Sąd okręgowy uznał to żądanie za zasadne i jednocześnie stwierdził, że w postępowaniu nie udało mu się ustalić przesłanki nieudzielenia absolutorium. Pełnomocnik pozwanej spółki stwierdził, że nie zna przyczyn podjęcia takiej uchwały, bo wynikała ona z głosowania Skarbu Państwa. Cele, postawione przed zarządem na 2015 rok, zostały zrealizowane zgodnie z planem.

Sąd wskazał, że sam fakt nieudzielenia absolutorium nie wymaga wprawdzie uzasadnienia, jednak jest to ocena pracy managera, zatem taka decyzja musi mieć jakieś podstawy. Jest to ważne o tyle, że może mieć wpływ na dalszą karierę managera, podpisywanie innych kontraktów (ta kwestia była poruszana m.in. przez podmioty, z którymi powód współpracował), ale też ocenę jego pracy w charakterze wykładowcy akademickiego.

Spółka wniosła apelację, jednak została oddalona. Sądy obu instancji stwierdziły, że odmowa udzielenia absolutorium, nawet jeśli została powzięta zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych, to jako nie mająca jakiegokolwiek merytorycznego uzasadnienia, stanowi nadużycie prawa podmiotowego. Z tego też powodu mogła być w tym wypadku oceniona jako działanie bezprawne w stosunku do powoda, choć zarazem niepodważalne w trybie przepisów Kodeksu spółek handlowych.

Wprawdzie tego typu uchwała nie wymaga uzasadnienia, jak stwierdziły sądy, ale na żądanie, takie wyjaśnienie powinno zostać udzielone. Odmowa udzielenia absolutorium jako całkowicie dowolna naruszyła dobre imię powoda, mogła bowiem u przeciętnego odbiorcy wytworzyć nieprawdziwy obraz powoda jako menadżera, co uzasadniało udzielenie powodowi ochrony prawnej. Arbitralność odmowy udzielenia absolutorium narusza zasady współżycia społecznego oraz dobre obyczaje, podkreślił Sąd Apelacyjny.

Takie samo stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyrokach: z 15.12.2005 r., II CSK 19/05, z 11.1.2008 r., V CSK 363/07 i z 19.10.2012 r., V CSK 439/11. W tym duchu wypowiedział się Trybunał Konstytucyjny w uzasadnieniu wyroku z 2.6.2009 r., SK 31/08.